انتظار کاهش حداقل ۲۰ درصدی مصرف سرانه فولاد در پایان سال 97

مصرف داخلی فولاد تحت تاثیر رکود امیررضا سلیمانی نسب عضو گروه مطالعات اقتصادی شرکت مهندسی بین‌المللی فولاد تکنیک بر این باور است که در سال جاری نوسانات شدید نرخ ارز بیش از هر عامل دیگری از قبیل اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی، مورد توجه قرار گرفت. تاثیرات افزایش نرخ ارز بر تولید کنندگان و حتی مصرف‌ کنندگان باید به ‌صورت موشکافانه ‌تری، فارغ از عوامل موثر بر این تحولات اقتصادی مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. با وجود دخالت دولت در تعیین قیمت فولاد و محدودیت ‌های عرضه در نیمه ابتدای سال جاری، ما شاهد افزایش نسبی در سود آوری (بر حسب صورت ‌های مالی) تولید کنندگان فولاد بودیم. در حقیقت این افزایش نرخ سود آوری در واحد های فولادی صادر کننده فولاد بیش تر از گذشته بوده است. اما حقیقت تلخی (یکی از دلایل) که بازار های صادراتی را مورد توجه بیش تری قرار داده، کاهش قابل توجه مصرف داخلی فولاد است. پیش‌ بینی می ‌شود مصرف سرانه فولاد ( بر اساس آمار های نیمه ابتدای سال ۱۳۹۷) در پایان سال جاری به کم تر از ۲۰۰ کیلوگرم برسد. به عبارت دیگر، بعد از سه سال افزایش مستمر مصرف سرانه فولاد انتظار کاهش حداقل ۲۰ درصدی آن را در پایان سال ۱۳۹۷ خواهیم داشت. مصرف ظاهری فولاد کشور در هشت ماهه منتهی به آبان سال ۱۳۹۷ در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۸ درصد کاهش داشته و به ۵/ ۱۰ میلیون تن رسیده است. جالب آن که در طول هشت ماه منتهی به آبان سال ۱۳۹۶ به نسبت مدت مشابه سال ۱۳۹۵ ما شاهد افزایش ۴ درصدی مصرف فولاد داخلی هستیم. شاید بتوان این‌ گونه ادعا کرد که ضربه نهایی کاهش مصرف داخلی را افزایش شدید نرخ ارز بر پیکره رکود بازار های مصرف داخلی سالیان اخیر وارد کرده است. بررسی برخی کانون ‌های مصرف فولاد داخلی شاهد این مدعا خواهد بود. مسکن به ‌عنوان یکی از مهم‌ ترین کانون‌های مصرف در سال جاری چالش جدیدی را تجربه کرده است. به ‌طور کلی، نرخ رشد گروه ساختمان (بر حسب اطلاعات مرکز آمار ایران) در تابستان ۱۳۹۷ نرخ رشد منفی ۸ درصدی و در بهار نیز نرخ رشد منفی یک درصد را متحمل شده است. در مقایسه با مدت مشابه سال پیش نرخ رشد گروه ساختمان به ترتیب در فصول بهار و تابستان مثبت ۱/ ۳ و ۸/ ۴ درصد بوده است. تورم رکودی گروه مسکن را به وضوح در بازار معاملات مسکن تهران می‌ توان رصد کرد. در دوره منتهی به آذر سال جاری به نسبت مدت مشابه سال ۱۳۹۶ ما شاهد افزایش ۹۱ درصدی متوسط قیمت (متر مربع) معاملات هستیم، این در حالی‌ است که در همین مدت تعداد معاملات کاهش قابل توجه ۶۱ درصد را متحمل شده است. تولید خودرو نیز شرایطی بهتر از مسکن در سال جاری نداشته است. این صنعت که با چالش افزایش قابل توجه هزینه تولید به دلیل افزایش نرخ ارز و همچنین تحریم‌ های یک‌ جانبه آمریکا (که به ‌طور مستقیم قطعه‌ سازی را متاثر از خود قرار داده) دست به گریبان است، در نیمه ابتدای سال با کاهش بیش از ۱۷ درصدی به نسبت مدت مشابه سال قبل رو به ‌رو بوده است. به ‌طور کلی، در گروه صنعت نیز شاهد کاهش نرخ رشد هستیم. اما به غیر از ساختمان دو گروه ساخت صنعتی و تامین آب‌، برق و گاز طبیعی نیز شاهد کاهش قابل توجه در نرخ رشد محصول در سال جاری بوده‌ اند. نرخ رشد تولید محصول ساخت صنعتی و تامین آب‌، برق و گاز به ترتیب در تابستان سال جاری منفی ۱/ ۳ و ۱/ ۱۲ درصد بوده در حالی که این ارقام در تابستان سال ۱۳۹۶ به ترتیب مثبت ۳/ ۲ و ۷/ ۲۲ درصد بوده است. علاوه بر این (بر اساس اطلاعات وزارت صمت) تولید برخی لوازم خانگی مانند یخچال و ماشین لباسشویی در نیمه ابتدای سال به ترتیب با کاهش میزان تولید منفی ۱۶درصد و منفی ۳۶ درصدی به نسبت مدت مشابه سال گذشته مواجه بوده ‌اند. بر اساس شواهد فوق کاهش مصرف داخلی فولاد کشور در سال جاری و احتمالا ابتدای سال آتی به روشنی قابل پیش‌ بینی است. این شرایط مساله حیات و استمرار صادرات فولاد را برای واحد های تولید کننده داخلی فولاد جدی‌ تر از گذشته مطرح خواهد کرد. به نظر می‌ رسد کاهش موانع صادراتی فولاد اعم از قوانین تجاری و به خصوص ارزی از سوی دولت در مدت پیش‌ رو از اهمیت بالایی برخوردار است. ارزیابی و تحلیل دقیق تحولات بازار فولاد در سال ۱۳۹۷ از جمله مسائلی است که در نهمین همایش چشم ‌انداز صنعت فولاد و معدن ایران با نگاهی به بازار در ۹ و ۱۰ بهمن ماه مورد واکاوی قرار می ‌گیرد. گرداوری شده توسط آهن اینفو دنیای اقتصاد 18 دی 97