بررسی علل نرخ فعلی ارز در وضعیت موجود
قیمت دلار از جهاتی به چهار عامل وابسته است...
اگر قیمت دلار یارانه انرژی در سطح موجود باشد و نظام بانکی نیز در تعادل موجود ؛ به چهار عامل بستگی دارد: 1- دلار تا ٩۵٠٠ تومان به اختلاف تورم بین ایران و جهان مربوط می شود وقتی تورم در ایران بیش از تورم در جهان باشد اختلاف تورم ایران و جهان با افزایش نرخ ارز خنثی می شود ، این عامل اکنون تخلیه شده و از این ناحیه ، نرخ ارز ، تحت فشار نیست. همچنین مهم ترین عامل افزایش نرخ ارز تا ٩۵٠٠ تومان ، به این عامل بستگی داشت ، اما این عامل اکنون غیر فعال است. 2- دلار از ٩۵٠٠ تومان به بالا بستگی به قیمت نفت دارد ، هر چه نفت ارزان تر شود ، دلار گران تر می شود و هر چه نفت گران تر شود ، دلار ارزان تر می شود ، اکنون نفت از بشکه ای ٨۶ دلار به نزدیک ۵٠ دلار ، کاهش یافته است ، قیمت نفت ، نرخ دلاری بیش از ٩۵٠٠ تومان را طلب می کند ، اگر نفت در سطح ٨۶ دلار تابستان بود قیمت دلار ، در سطح پایین ترین بود. 3- قیمت دلار به حجم صادرات نیز بستگی دارد ، صادرات نهایتا به واردات منجر میشود اکنون واردات از ماهانه ۶ میلیارد دلار در سال ٩۶ به ماهانه ٣ میلیارد دلار کاهش یافته است. 4- قیمت دلار ، به میزان انتقال ارز ناشی از صادرات به داخل نیز مربوط می شود.
علاوه بر این، در تحریم قبل، صراف ها ارز ناشی از صادرات را با ١٠ درصد هزینه از چین و ١٧ درصد هزینه از کره منتقل می کردند. در وضعیت فعلی، تسویه حساب تجارت خارجی به وسیله صراف ، پول شویی تعریف می شود و عملا ، صراف ها از تسویه حساب تجارت خارجی نهی شده اند اما در عمل صراف ها در سطح ٣٠ درصد سال ٩۶ فعال هستند ، به عبارت دیگر ، صراف فقط ٣٠ درصد ارز ناشی از صادرات را پوشش می دهد و بقیه آن باید از طریق بانک ها جابجا شود که مشکلاتی دارد ، اکنون بخشی از درآمد ناشی از صادرات در خارج دپو می شود.
این که صادرکنندگان بخشی از درآمد ناشی از صادرات را برای سوداگری به داخل منتقل نمی کنند در تابستان توجیه اقتصادی داشت اما اکنون فاقد توجیه اقتصادی است.
بخشی از ارز ناشی از صادرات به اروپا و چین در این دو منطقه دپو شده است ، علت دپو شدن مشکلات انتقال است و نه فقدان انگیزه در صادرکننده برای انتقال درآمد ناشی از صادرات به داخل
درآمد ناشی از صادرات به ترکیه ، به آسانی از کانال بانک ها مورد استفاده قرار می گیرد.
نرخ ارز در آینده بستگی به نحوه همکاری کونلون بانک در چین و همکاری اروپا برای تعریف سامانه ای برای استفاده ارز ناشی از صادرات ایران به اروپا دارد.
اگر نرخ ارز به سبب عدم انتقال ارز ناشی از صادرات به اروپا و چین ، افزایش یابد با ایجاد گشایش در این دو مورد ، که هر لحظه نیز ممکن است ، نرخ ارز کاهش می یابد و کسانی که با نرخ ارز ، سفته بازی می کنند ، ریسک آن را متحمل خواهند شد.
این که فعال اقتصادی در ایران ، با هر نوسان کوتاه مدت در عرضه ارز ، با افزایش تقاضا برای دلار ، واکنش نشان دهد ، قدرت مانور او را در اتفاقات آینده محدود می کند.
تیم تحلیلی آهن اینفو
دوشنبه 24 دی 97