سیاست های ارزی دولت و تأثیر بر صنایع فولادی

به گزارش تحلیل گر آهن اینفو؛ همان طور که می دانید امروزه تمامی صنایع کشور و به صورت کلی اقتصاد، تحت تأثیر نرخ ارز قرار دارند. از این رو صاحبان کسب و کارهای کلان به خصوص در حوزه فولاد، همواره نگرانی های خود را به روش های مختلف در بازار اعلام می کنند. در حال حاضر توقف بازار فولاد، به علت ناراضی بودن افراد چه به عنوان فروشنده و چه به عنوان خریدار می باشد که سبب ناامیدی آن ها نسبت به آینده این صنعت شده است.

افزایش نرخ ارز، آن هم بی محابا منجر به ایجاد تأثیرات بسیار منفی در تمامی صنایع، به ویژه بازارهای فولادی خواهد شد. به طوری که می توان اثرات آن را در کوتاه مدت و میان مدت در افزایش قیمت پایه محصولات فولادی در بازارهای مهم نظیر بورس کالا، کاهش عرضه برای بسیاری از این فلزات و در نتیجه به وجود آمدن نوسانات مختلف در این قیمت ها مشاهده کرد. از طرفی دیگر می توان تأثیرات طولانی مدت این موضوع را در کاهش سرمایه گذاری های مختلف در بازارهای داخلی در جهت توسعه خطوط تولید فولاد، فرسودگی دستگاه ها، کاهش تولید و در نتیجه صادرات محصولات، کمبود نقدینگی تولیدکنندگان فولادی، کاهش رقابت پذیری در خرید محصولات و ... دید.

با این وجود متأسفانه باید گفت افزایش نرخ ارز، تنها به آسیب در صنعت فولاد منجر نمی شود و سایر صنایع وابسته نظیر خودروسازی، لوازم خانگی، ساخت و ساز، نفت و گاز، پتروشیمی، حمل و نقل و ... خسارت های جبران ناپذیری را تجربه خواهند کرد. قیمت کالاها به تدریج گران شده و سبب کاهش قدرت خرید در تقاضا کنندگان خواهد شد. این ها در نهایت منجر به ایجاد اثرات منفی در رشد اقتصادی و رکود در بازارهای داخلی می گردند.

از طرفی دیگر نباید وابستگی صنعت فولاد را به بخش واردات نادیده گرفت. با وجود پیشرفت های بسیاری که ایران در صنعت فولاد داشته است، نمی توان منکر نیاز آن به واردات تجهیزات، دستگاه ها، فناوری های نوین فولادی، روش های جدید، قطعات مختلف فولادی، ورق هایی با ضخامت و کیفیت خاص، مواد اولیه مختلف و ... شد. از این رو بسیاری از شرکت های تولیدکننده محصولات فولادی با وجود برخورداری از کیفیت و تجهیزات روز اروپایی، نیاز به توسعه خطوط تولید در مجموعه های خود یا دست کم نوسازی آن ها با قطعات پیشرفته خارجی دارند.

حال با افزایش هایی که برای نرخ دلار اتفاق می افتد، هزینه های مورد نیاز برای سرمایه گذاری در واحدهای فولادی نیز بالاتر خواهد رفت. همچنین اگر در جریان هزینه های تولید که برای تأمین انرژی های مورد نیاز کارخانجات نظیر برق یا گاز و حتی دستمزد نیروهای کار باشید، می توانید به راحتی اثرات منفی سیاست های افزایش نرخ ارز را بر صنعت فولاد حدس بزنید که در نهایت منجر به گران تمام شدن این موضوع در این صنعت و صنایع وابسته به آن خواهد شد.

برای جلوگیری از این اتفاقات و سیاست ها، بسیاری از تولیدکنندگان به ناچار مجبور به افزایش صادرات محصولات فولادی خواهند شد که البته عقلانی ترین اقدام به نظر می آید؛ زیرا سبب افزایش درآمد، آن هم در قالب دلار، افزایش سودآوری کشور و در نتیجه کاهش حاشیه سودی که به سبب تبدیل دلار به ریال برای آن ها لحاظ می شود، خواهد شد. البته از نظر کارشناسان فولاد، این موضوع نیز در طولانی مدت باعث ضرر این تولیدکنندگان خواهد شد؛ زیرا افزایش نرخ ارز و دلار در نهایت سبب کاهش عرضه در بازار داخل و افزایش قیمت محصولات مختلف شده و به همگان آسیب خواهد زد.

حال بهتر است بدانید نظرات اعضای انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در مورد سیاست های ارزی به شرح زیر است:

• دولت با پیاده سازی مکانیزم هایی مانند بازار متشکل ارزی، مشخص کردن نرخ ارزهای مختلف نظیر حواله یا نیمایی سابق، دلار آزاد و ... قصد کنترل کردن نوسانات را داشته باشد، اما در نهایت این موضوع سبب اثرگذاری مستقیم بر قیمت ها و هزینه های مازاد تولید فولاد و صادرات آن خواهد شد.
• از طرفی دیگر تغییراتی که در محاسبه قیمت پایه فلزات در بورس کالا جهت قیمت گذاری دستوری و سهمیه بندی کالا به وجود آمده، برای کنترل تورم می باشد، اما در نهایت سبب فاصله گیری قیمت واقعی محصولات از قیمت تمام شده آن ها می شود و این موضوع انگیزه را برای تولیدکننده، عرضه بیشتر و افزایش کیفیت محصولات او کاهش خواهد داد.
• البته نباید اثرات سیاست های ارزی را در افزایش انگیزه تولیدکنندگان به صادرات نادیده گرفت؛ از این رو عضو انجمن فولاد کشور در این مورد به نقش استراتژیک فولاد در رشد اقتصاد و ارزآوری در کشور اشاره کرد که البته با کاهش عوارض صادرات، پرداخت یارانه به شرکت های حمل و نقل و افزایش سیاست های تشویقی توسط دولت امکان پذیر خواهد بود.

در نهایت باید گفت ثبات اقتصاد، کاهش نوسانات بازار ارز، حمایت دولت از تولیدکنندگان و سرمایه گذارانی که در زمینه توسعه کارخانجات، تجهیزات و فناوری آن ها فعالیت می کنند، به همراه سیاست های مشوق صادرات با تضمین تأمین نیاز بازارهای داخلی و کاهش رانت های ارزی لازمه رونق در بازار فولاد می باشد. در صورت رعایت این موارد تولیدکنندگان و فعالان حوزه آهن آلات در ایران از فرصت های ارزی پیش روی خود نیز استفاده می کنند و علاوه بر نقش آفرینی در جایگاه بین الملل، زمینه ساز رشد اقتصاد داخلی کشور نیز خواهند شد.