تفاوت ورق سیاه و ورق گالوانیزه

ورق های فولادی همگی طی فرایندهای مختلف نورد گرم و سرد تولید می شوند، اما هر کدام پس از نورد طی عملیات دیگری قرار می گیرند که سبب تمایز بیشتر آن ها با یک دیگر خواهد شد. ورق های سیاه طی فرایند نورد گرم به وجود می آیند و از جمله اصلی ترین محصولات فولادی می باشند. با انجام عملیات اسید شویی و سپس نورد سرد بر روی آن ها ورق روغنی و سپس ورق گالوانیزه به دست می آید.

بنابراین می توان گفت مهم ترین تفاوت این دو محصول در نحوه تولید آن ها می باشد. به این صورت که فلزات گرم یکی از نخستین محصولات فولادی می باشند؛ در صورتی که فولاد گالوانیزه یک محصول ثانویه است که در ادامه فرآیند تولید فولاد گرم تولید می شود. همین تفاوت به ظاهر بی اهمیت در نهایت سبب تمایز این دو محصول از نظر کاربرد، ویژگی ها، سطح ظاهری، ابعاد و ... می شود.

محصولات گرم به علت تولید در دمای بسیار بالا سطح ظاهری زبر و کدری داشته و جهت به کارگیری آن ها برای مصارفی که نیاز به ظاهر زیبا است، باید فرآیند اسیدشویی را طی نمایند. این موضوع در صورتی است که سطح ظاهری محصولات گالوانیزه به علت طی فرآیند نورد سرد و تولید از طریق شیت های سرد صاف و صیقلی می باشد.

از سوی دیگر با توجه به فرآیند نورد گرم، محصول به دست آمده از آن دارای ضخامت بالا می باشد؛ زیرا این روش کنترلی بر روی ضخامت ورق و یک دست بودن سطح آن ندارد. ضخامت بالا نیز بیشتر در موارد عظیم و صنعتی کاربرد دارد؛ در صورتی که محصولات گالوانیزه با داشتن ضخامت های پایین مصارف کوچک تر و سبک تر را به خود اختصاص می دهند. در ادامه به بررسی کامل تفاوت ورق سیاه و ورق گالوانیزه پرداخته ایم تا بدانید برای هر کاربرد استفاده از کدام محصول مناسب تر است.

معرفی ورق سیاه و ورق گالوانیزه

کلاف های فولادی بسیار ضعیف و تقریباً غیر قابل استفاده می باشند، اما با انجام فرایند ها  خواص مکانیکی آن ها افزایش پیدا می کند؛ بنابراین پایه هر دو ورق سیاه و گالوانیزه فولاد است، اما بر اساس ویژگی های ساخت، مشخصه های شیمیایی و شکل ظاهری با هم متفاوت هستند. همچنین از نظر استانداردها، خواص و کاربردها کاملاً با یک دیگر فرق دارند.

البته فولاد گالوانیزه یک محصول ثانویه بوده که در واقع از فلزات سیاه یا گرم تولید می شود؛ در نتیجه می توان گفت قیمت ورق سیاه به صورت غیر مستقیم بر نرخ نهایی این محصول در بازار آهن آلات تأثیر دارد. در واقع ورق سیاه همواره ماده اولیه برای تولید محصولات اسیدشویی، روغنی، گالوانیزه و در نتیجه شیروانی و رنگی می باشد. لازم به ذکر است نرخ آن نیز به عوامل دیگری وابسته است که از جمله آن ها می توان به نوسانات ارزی، وضعیت بورس، نرخ شمش فولادی و ... اشاره کرد.

این دو محصول در سال های اخیر همیشه از جمله پر فروش ترین و بهترین محصولات فولادی در صنعت های مختلف بوده اند، اما کاربردهای متفاوتی دارند. تفاوت های قطعات فولادی سبب تصمیم گیری عاقلانه تر و بهتر برای خریداران عزیز می شود تا بهترین گزینه را برای مصارف خود انتخاب کنند.

حتما بخوانید: ورق سیاه چیست؟

بررسی ورق گالوانیزه

همان طور که پیش تر گفتیم، ورق گالوانیزه بر پایه فولاد می باشد. فولاد از نظر استحکام کششی و مقاومت برشی فوق العاده است، اما در برابر خوردگی و زنگ زدگی مقاومت چندانی ندارد. کارشناسان خط تولید فلزات، قابلیت مقاومت قطعات در برابر عوامل ذکر شده را با دو روش گالوانیزاسیون یا روی اندود کردن بر روی آن ها ایجاد می کنند.

با انجام عملیات روی اندود که همان غوطه وری در حوضچه های مذاب روی (zn) می باشد، ورق گالوانیزه پدید می آید. روند تولید فولاد گالوانیزه ممکن است به وسیله نورد گرم یا نورد سرد باشد و روش های مختلفی برای روی اندود کردن آن نیز وجود دارد. این محصول مقاومت بالایی در برابر زنگ زدگی، خوردگی، رطوبت و ... داشته و با داشتن سطحی صاف و صیقلی قابلیت رنگ پذیری فوق العاده ای را به خود اختصاص می دهد.

ویژگی های ورق گالوانیزه

پس از فرآیند روی اندود کردن ورق گالوانیزه مهم ترین خاصیت های به وجود آمده در آن مقاومت در مقابل خوردگی و اکسید آهن می باشد، اما ویژگی های دیگری در این محصول نیز وجود دارد که در ادامه مطالب هر کدام از آن ها را شرح خواهیم داد:

مقاومت 100 درصدی در مقابل عوامل و شرایط مختلف جوی:

برخی از قطعات فولادی ضد زنگ با وجود داشتن این قابلیت، در محیط هایی با دمای بالا یا بسیار سرد مقاومت خود را از دست می دهند، اما این مورد درباره شیت گالوانیزه صدق نمی کند و در هر شرایطی استحکام خود را کاملاً حفظ می کند.

تولید در کمترین زمان ممکن:

از دیگر موارد پر اهمیت در تولید ورق های گالوانیزه که شامل مراحل مختلفی نظیر آماده سازی، چربی زدایی، شستشو، هوادهی، خشک کردن، روی اندود کردن، برش و... می باشد، تولید با سریع ترین زمان ممکن می باشد. با این حال حتی اگر خریدار سفارشی با ابعاد درخواستی داشته باشد، تولید آن باز هم زمان زیادی نخواهد برد.

ایجاد یک مقاومت 100 درصدی:

به سبب فرآیند گالوانیزاسیون یا روی اندود کردن ورق، این قطعه بسیار مقاومت دارد. فلز روی با نفوذ در کوچک ترین شکاف های ورق باعث افزایش مقاومت و استحکام آن خواهد شد که سبب تمایز آن با دیگر محصولات فولادی می شود.

فرآیند معاینه و بازرسی فنی ساده:

در بخش معاینه و بازرسی فنی کارشناسان به دو روش کلی آزمایشگاهی یا چشمی قطعات را کنترل می کنند. برخی از محصولات با توجه به ماهیت خود نیاز به بازرسی آزمایشگاهی دارند. البته برخی دیگر، با انجام بازرسی چشمی توسط کارشناسان مربوطه کنترل و عرضه می شوند.

با وجود تمامی این ویژگی ها قیمت ورق گالوانیزه به عنوان یک محصول فولادی با کیفیت و همراه با سطح ظاهری زیبا، مقرون به صرفه بوده و مقاومت آن نیز در مقابل عوامل تهدید کننده فولاد ستودنی است. همچنین جالب است بدانید پوشش روی بر سطح این محصول سبب افزایش طول عمر آن تا 50 سال می شود.

از سوی دیگر نرخ این محصول به عوامل مختلفی وابسته است که به غیر از مواد اولیه می توان به وضعیت بورس، میزان عرضه و تقاضا، کیفیت، کاربرد، گریدهای مختلف، روش تولید و ... اشاره کرد. گریدهای ورق گالوانیزه در همه کارخانه های فولادی تولید نمی شوند و نیاز به تکنولوژی و دستگاه های مخصوص دارند. همچنین نرخ برخی از محصولات صنایع مختلف وابسته به قیمت ورق گالوانیزه می باشند که در ادامه به بررسی آن ها پرداخته ایم.

حتما بخوانید:ورق گالوانیزه چیست؟

کاربرد ورق گالوانیزه

استفاده از فولاد گالوانیزه بیشتر در مکان هایی کاربرد دارد که در معرض رطوبت شدید قرار داشته باشند. از جمله محصولاتی که به وسیله ورق گالوانیزه تولید می شوند می توان به لوله، پروفیل و قوطی اشاره کرد. استفاده از این محصولات سبب حفظ شدن سازها یا وسایل فلزی در برابر خوردگی می شود. کاربرد های اصلی ورق گالوانیزه به صورت زیر می باشد:

• ساخت پروفیل گالوانیزه و تولید انواع پنجره، در و چهارچوب ضد زنگ
• ساخت لوله‌ گالوانیزه جهت کاربرد در محیط ‌های مرطوب، سیستم آب رسانی یا سایر مایعات
• تولید لوله‌ بخاری، انواع کابینت در آشپزخانه و کانال‌ ها و دریچه‌ های مربوط به کولر و دیگر سیستم ‌های خنک ‌کننده

لازم است بدانید بخش عمده ای از محصولات گالوانیزه در فرآیند آماده سازی قرار گرفته تا جهت تولید سایر محصولات مانند ورق گالوانیزه رنگی و شیروانی قابل استفاده باشند. همچنین قابلیت اعمال انواع فرم ها مانند سینوسی، ذوزنقه ای، شادولاین و ... بر روی فولاد گالوانیزه امکان پذیر می باشد.

ابعاد ورق گالوانیزه

محصولات تولید شده در هر کارخانه معمولاً ابعاد و استاندارد های خاص خود را دارند؛ زیرا روش ها و دستگاه های به کار گرفته شده در هر کدام متفاوت می باشد. لازم به ذکر است بر اساس استاندارد های تأیید شده برای طول، عرض، ضخامت و وزن محصول هر کارخانه با دیگری تفاوت دارد. در ادامه ابعاد استاندارد و رایج محصولات گالوانیزه را نام برده ایم:

• طول 2 و عرض 1 متر با ضخامتی حدود 5/0 تا 2 میلی ‌متر و وزن در حدود 8 تا 32 کیلوگرم
• طول 2.5 و عرض 25/1 متر با ضخامتی حدود 5/0 تا 5/1 میلی ‌متر و وزن تقریبی 13 تا 37 کیلوگرم
• طول 6 متر و عرض 1 متر با ضخامت 5/0 میلی ‌متر و وزن در حدود 24 کیلوگرم
• طول 6 متر و عرض 1.25 متر با ضخامت 0.5 میلی ‌متر و وزن تقریبی 30 کیلوگرم

معرفی ورق سیاه

همان طور که می دانید کلاف های فولادی طی فرایند نورد گرم و در حرارت بالا به ورق سیاه تبدیل می شوند. دلیل نام گذاری ورق گرم یا سیاه نیز به دلیل قرار گیری آن در برابر دمای بسیار زیاد می باشد. منظور از فرایند سرد به دمای پایین تر و فشار بیشتر می باشد که ورق های روغنی را پدید می آورد. جهت اطلاع از نرخ ورق سیاه و نرخ ورق روغنی با کارشناسان فروش مجموعه آهن اینفو تماس بگیرید. شکل ظاهری ورق گرم با ظاهری مات و کدر و سطحی زبر و سخت همراه است؛ به همین دلیل ورق سیاه نامیده می شوند.

ویژگی های ورق سیاه

بهترین و پر اهمیت ترین ویژگی این محصول نسبت به ورق های سرد، مقاومت کششی آن ها می باشد. توانایی مقاومت در برابر ضربه ها و فشارهای احتمالی در برابر آسیب های حاصل از جا به جایی از دیگر خصوصیات و ویژگی های ورق گرم می باشد. انعطاف مطلوب در این محصولات از جمله دیگر خصیصه های آن می باشد که بسته به گریدهای مختلف آن متفاوت است. با این وجود از مهم ترین گریدهای این محصول می توان به ST37 و ST52 اشاره کرد که بیشترین کاربرد را در مصارف ساختمانی به خود اختصاص می دهند.

کاربردهای ورق سیاه

فلزات گرم تولید شده مطابق با ضخامت و ابعاد در صنایع مختلفی کاربرد دارند، اما زمانی که به قطعاتی با سایز بسیار بزرگ نیاز است، بهترین انتخاب می باشند. همچنین در مواردی در صنایع کوچک تر نیز از آن ها استفاده می شود. از دیگر کاربرد های ورق سیاه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تولید انواع قوطی و پروفیل ساختمانی و صنعتی؛ هر کدام از این پروفیل ‌ها جهت کاربردهای خاصی عرضه می ‌شوند.
• ساخت برخی ابزارآلات و ماشین ‌های کوچک و بزرگ کشاورزی و صنعتی
• تولید بعضی از قطعات کلیدی خودرو
• تولید انواع مخازن سوخت یا دیگر مخازن در کشتی‌ ها
• ساخت انواع گاردریل، تابلوهای تبلیغاتی و انواع بیلبوردهای بین ‌شهری

ابعاد ورق سیاه

عرضه ورق های گرم به دو صورت رول یا کلاف و شیت انجام می گیرد. بهتر است بدانید این ورق ها نیز از لحاظ طول، عرض، ضخامت، برش، وزن و... نیز می توانند بر طبق استانداردهای هر کارخانه متفاوت باشند. ابعاد استانداردی که بیشتر در صنایع رواج دارد به صورت زیر می باشد:

• طول 2 متر در عرض 1 متر و ضخامت 2 تا 5/2 میلی‌ متر با وزنی در حدود 32 تا 40 کیلوگرم
• طول 5/2 متر در عرض 25/1 متر و ضخامت 3 میلی ‌متر با وزن تقریبی 75 کیلوگرم
• طول 6 متر در عرض 5/1 متر و ضخامتی در حدود 4 تا 15 میلی‌متر با وزنی در حدود 288 تا 1000 کیلوگرم
• طول 6 متر در عرض 2 متر و ضخامت تقریبی 20 تا 25 میلی ‌متر با وزن تقریبی 2400 کیلوگرم

6 تفاوت ورق سیاه و ورق گالوانیزه

اکنون که با ورق های سیاه و گالوانیزه، ویژگی ها، ابعاد و کاربرد های آن ها البته به صورت مختصر، آشنا شدید، بهتر است تفاوت های مهم آن ها را هم بدانید تا با خیال راحت در مورد خرید هر محصول تصمیم بگیرید. مجموعه آهن اینفو همواره در تلاش برای عرضه بهترین محصولات به مشتریان عزیز می باشد و با تحقیقات تخصصی 6 تفاوت این محصول را برآورد کرده است که در ادامه هر کدام از آن ها را شرح خواهیم داد.

اولین تفاوت: پایه تولید

اولین و مهم ترین تفاوت ورق گالوانیزه و سیاه در پایه تولید آن ها می باشد. این موضوع که پایه هر دو ورق از فولاد می باشد بدیهی است، اما ورق گالوانیزه یک قطعه فولادی ثانوی است؛ به نوعی دیگر ورق گالوانیزه زیر مجموعه ورق سیاه می باشد. البته این محصول در واقع از ورق سرد یا روغنی تولید می شود. این محصولات از نظر مقاومت و سطح ظاهری برتر از شیت های گرم بوده و بخش عمده ای از تولید آن ها برای ساخت فولاد گالوانیزه به کار گرفته می شود.

این محصول نیز گریدهای مختلفی را به خود اختصاص می دهد که هر کدام برای کاربردهای خاصی استفاده می شوند. با این حال بهتر است بدانید این برتری در ویژگی ها سبب بالاتر بودن قیمت ورق روغنی در مقایسه با ورق سیاه می شود. البته که نرخ این محصول از ورق گالوانیزه طبیعتاً پایین تر است. همچنین فلزات سرد دارای تاریخ انقضا بوده و با گذشت زمان نرخ آن ها به تدریج کاهش می یابد.

دومین تفاوت: استحکام در مقابل اکسید آهن

کاربرد اختصاصی ورق های گالوانیزه در مکان هایی در معرض رطوبت زیاد می باشد. آن ها مقاومت بسیاری در برابر زنگ زدگی و خوردگی دارند، در صورتی که مقاومت فلزات گرم بیشتر در برابر ضربه و فشار بوده و با داشتن ضخامت های بالا بیشتر در کاربردهای عظیم و صنعتی به کار برده می شوند.

سومین تفاوت: کاربرد

همان طور که پیش تر اشاره کردیم ورق سیاه بر اساس ویژگی های فنی خود، کاربرد های خاصی دارد که مهم ترین آن در صنایع گسترده و بزرگ می باشد. این محصول در محیط هایی که نیاز به یک فولاد مقاوم می باشد، کاربرد دارد، اما ورق گالوانیزه به صورت اختصاصی و در صنایع کوچک تر استفاده می شود.

کاربردهای ورق سیاه در ساخت مخازن تحت فشار، لوله های انتقال، ساخت گاردریل و تجهیزات ترافیکی، صنعت کشاورزی، کشتی سازی، تانکر سازی و ... می باشد. در عوض محصولات گالوانیزه در تولید لوازم خانگی برای ساخت بدنه یخچال، فریزر و ...، ساخت بدنه و شاسی خودرو، صنعت ساخت و ساز، سیستم های خنک کننده، دستگاه های تصفیه هوا، بشکه سازی، تولید لوله و ... به کار برده می شوند.

چهارمین تفاوت: زمان تولید

انجام عملیات های مختلف جهت تولید ورق گالوانیزه با سرعت زیادی همراه است، حتی در مواردی که خریدار ابعاد و شکل خاصی را در نظر داشته باشد، زیاد زمان بر نیست، در صورتی که فرآیند تولید ورق سیاه تقریباً زمان بر می باشد و همچنین پس از تولید آزمایش های راکول و ... برای کنترل کیفی آن انجام می شود. فولاد گالوانیزه تنها با چشم غیر مسلح و تست های ساده قابل کنترل بوده و نیازی به تست های سختی سنجی و ... ندارد.

پنجمین تفاوت: ظاهر ورق

از دیگر تفاوت های مشهود این دو محصول با یک دیگر، در شکل ظاهری آن ها می باشد. ورق های سیاه دارای رنگی کدر و سطحی مات و زبر می باشند، در صورتی که سطح ظاهری ورق گالوانیزه صیقلی و شفاف بوده و در مواردی به صورت رنگی به کار برده می شوند. تنوع رنگ و طرح در محصولات گالوانیزه سبب محبوبیت آن ها در دنیای خاکستری فلزات شده است.

البته لازم به ذکر است ظاهر کدر و مات ورق سیاه با انجام فرآیند اسیدشویی حل شده و در مواردی که به یک محصول با خواص فلزات سیاه و ظاهر شفاف نیاز است، از فلزات اسیدشویی شده استفاده می کنند. قیمت ورق اسیدشویی طبیعتاً از فولاد گرم بالاتر بوده و کیفیت آن بسته به اسید مورد استفاده و سرعت انجام فرآیند متغیر است.

از سوی دیگر این عملیات نیاز به استاندارد های مختلف داشته و محصول نهایی باید کاملاً تمیز و عاری از آلودگی باشد. در واقع ورق اسیدشویی همان ورق سیاهی است که پس از اسیدشویی لایه اکسید آهن، غبار، آلودگی و کثیفی آن از بین رفته و ظاهری شبیه به محصولات سرد پیدا کرده است.

ششمین تفاوت: ابعاد

با مطالعه دقیق تیم آهن اینفو در مورد ابعاد ورق سیاه و گالوانیزه که پیش تر ذکر کردیم، تفاوت مشهودی در تنوع سایز و ضخامت ورق سیاه با ورق گالوانیزه یافت شد. ورق های سیاه ابعاد متنوع تری در سایز کوچک و بزرگ دارند؛ در حالی که انتخاب سایز برای ورق گالوانیزه محدود می باشد.

جمع بندی

شیت سیاه با استفاده از فرایند گرم تولید می شود و به نوعی در دسته بندی اصلی قرار دارد؛ در صورتی که فولاد گالوانیزه به نوعی زیر مجموعه محصولات گرم می باشد و به وسیله فرآیند نورد سرد و پوشش دهی ورق روغنی به دست می آید. کاربرد فلزات گرم بیشتر در صنایع گسترده و بزرگ می باشد؛ در صورتی که استفاده از ورق گالوانیزه در تولید لوله و پروفیل، ساخت لوازم خانگی، قطعات خودرو و صنعت ساختمان سازی بیشتر کاربرد دارد.

این دو محصول از نظر های مختلفی نظیر ابعاد، ظاهر، کاربرد و زمان تولید با یک دیگر تمایز دارند. در این مطلب، شرکت آهن اینفو از جهت های گوناگونی این تفاوت ها را بررسی کرد و نتایج را نیز در اختیار شما قرار داد تا بهترین انتخاب را در هنگام خرید ورق های فولادی داشته باشید.