گریتینگ چیست
یکی از سازه های صنعتی که در صنایع مختلفی نظیر کف پوش ها مورد استفاده قرار می گیرد، گریتینگ (Grating) نامیده می شود. در واقع این سازه یک صفحه مشبکی شکل می باشد که از نظر ساختار، شکل ظاهری، کلاس استاندارد و اجزا تشکیل دهنده به انواع مختلفی تقسیم بندی می شود.
گریتینگ ها در ادامه از
منظر های مختلف به خوبی مورد بررسی قرار گرفته اند، اما بهتر است بدانید بیشتر از
جنس فولاد یا کامپوزیت می باشد. اجزا آن بسته به کاربردی که دارد نیز انتخاب می
گردند و معمولاً میلگرد به عنوان رابط، تسمه برای باربر و قاب برای شبکه های
مستطیلی گریتینگ ها مورد استفاده قرار می گیرند. از ویژگی های گریتینگ ها می توان
به برخورداری از استحکام بسیار زیاد به سبب مشبکی بودن و همچنین وزن بسیار سبک
اشاره داشت. سایر مشخصه ها و جزئیات این محصول نیز در ادامه مطلب شرح داده شده اند.
انواع گریتینگ
همان طور که اشاره کردیم
گریتینگ ها از نظر جنس، شکل ظاهری، اجزا تشکیل دهنده و کلاس استاندارد دارای مدل
های مختلفی هستند که هر کدام ویژگی ها و درصد مقاومت متفاوتی دارد. در ادامه به
بررسی دسته بندی های مختلف گریتینگ پرداخته ایم تا در زمان خرید با مشکل مواجه
نشوید:
از نظر جنس
گریتینگ ها از نظر جنس
نیز تقسیم بندی متفاوتی دارند؛ به طوری که ابتدا در دو دسته اصلی فلزی و غیر فلزی (کامپوزیتی)
قرار می گیرند و سپس هر کدام جنس های مختلف فولادی و غیر فولادی را در بر می
گیرند. در ادامه هر کدام نیز مورد بررسی قرار گرفته اند:
گریتینگ فلزی
به طور معمول گریتینگ
های فلزی از فولاد و محصولات حاصل از آن نظیر چدن، آلومینیوم، ورق گالوانیزه گرم
یا سرد، ورق آجدار در کیفیت ST37
و استنلس استیل تولید می شوند. این محصولات بیشتر برای تولید پله و کف پوش مورد
استفاده قرار بگیرند؛ از این رو برای افزایش مقاومت آن ها، گالوانیزاسیون یا رنگ
آمیزی می شوند. در ادامه هر جنس مورد بررسی بیشتر قرار گرفته است.
چدنی
گریتینگ های چدنی به سبب
تولید از طریق چدن دارای مقاومت و استحکام بسیار زیادی هستند؛ از این رو در فضاها
و مکان هایی که تردد خودروها یا وسایل سنگین وزن وجود دارد، مورد استفاده قرار می
گیرند. از این رو گریتینگ های چدنی برای درپوش کانال های آب در خیابان، حاشیه
خیابان ها، رمپ پارکینگ ها و مواردی از این قبیل با قابلیت تحمل وزن 25 تا 40 تن
به کار می روند. طول گریتینگ چدنی نیز 50 و عرض آن بین 13 تا 20 سانتی متر می
باشد.
استیل
استنلس استیل یکی از با
ارزش ترین و پرمزیت ترین محصولات فولادی است؛ از این رو گریتینگ های استیل دارای
استحکام بسیار زیادی در برابر رطوبت و خوردگی می باشند. مقاومت این محصولات دائمی
بوده و با خط و خراش از بین نمی رود. از سوی دیگر گریتینگ های استیل استحکام
بالایی را در برابر تحمل وزن و فشار به خود اختصاص می دهند؛ از این رو معروف ترین
آن ها با نام استیل 304 شناخته می شود.
محصولات استیل برای
تولید اجزا گریتینگ نظیر تسمه باربر در کنار، نیم تسمه و میلگرد رابط مورد استفاده
قرار می گیرند و به این سبب در تولید راه پله های فلزی، کف پله گریتینگ و پاگردهای
مختلف به کار می روند. همچنین در صنایع غذایی، شیمیایی، پتروشیمی و داروسازی نیز
از اجزای استنلس استیل استفاده می کنند.
آلومینیوم
سومین جنس از گریتینگ
های فلزی، آلومینیوم می باشد که کاربردهای بسیار زیادی را جدا از ساخت این محصول
به خود اختصاص داده است. گریتینگ های آلومینیومی با داشتن استحکام متناسب در برابر
عوامل محیطی، ضربه و فشار، از وزن بسیار سبکی نیز برخوردار می باشند و قابلیت
بازیافت نیز سبب شده تا سازگاری بالایی در محیط زیست داشته باشند.
همچنین بهتر است بدانید
غیر سمی بودن گریتینگ های آلومینیومی باعث شده تا این مقاطع کمترین جذب را برای
باکتری ها و آلودگی ها به خود اختصاص دهند. از این فلزات نیز برای سکوهای حفاری
دریایی، صنایع گردشگری، زیباسازی شهر، کاغذسازی و شیمیایی، معماری و ساخت و ساز
استفاده می کنند.
آجدار
گریتینگ
های آجدار به طور معمول از ورق سیاه با کیفیت ST37 ساخته می شوند؛
از این رو با داشتن استحکام و مقاومت به فشار بالا، از قابلیت انعطاف پذیری و جوش
پذیری بالایی نیز برخوردار می باشند. از گریتینگ های آجدار نیز در مواردی که نیاز
به تحمل وزن های بالا باشد، استفاده می کنند.
گالوانیزه
گریتینگ
های گالوانیزه دارای لایه ای پوششی از جنس فلز روی هستند که مانند استنلس استیل
دارای مقاومت بالایی در برابر رطوبت، زنگ زدگی، خوردگی، حرارت و ... هستند. البته
بهتر است بدانید ممکن است این پوشش در اثر خراش های بسیار قوی و ضربه های سنگین از
بین برود؛ به همین علت این محصول قیمت مقرون به صرفه ای را به خود اختصاص می دهد.
گریتینگ های گالوانیزه نیز بیشتر در فضاهایی مورد استفاده قرار می گیرند که رطوبت
زیادی وجود داشته باشد.
گریتینگ غیر فلزی
گریتینگ های غیر فلزی با
نام کامپوزیتی نیز شناخته می شوند و از جنس فایبرگلاس هستند. فایبرگلاس در این
گریتینگ ها شامل رزین پلیمری و الیاف شیشه می باشد که سبب تقویت آن می گردد. از
گریتینگ های فایبرگلاس در محیط ها و فضاهای آزمایشگاهی، صنایع غذایی، صنعت پزشکی و
داروسازی، محیط های صنعتی و کارخانجات بهداشتی استفاده می شود.
از نظر اجزا تشکیل دهنده
گریتینگ
ها از نظر اجزایی که آن ها را تشکیل می دهند نیز انواع مختلفی دارند. در ادامه هر
جزء به صورت جداگانه شرح داده شده است:
تسمه در
میلگرد
ساخت شبکه گریتینگ
نیازمند استفاده از تسمه یا میلگرد می باشد. حال زمانی که برای اجرا به جای تسمه
از میلگردهای ساده یا آجدار آن هم در محور طولی استفاده شود، به آن تسمه در میلگرد
گفته می شود. استفاده از این قطعات سبب کاهش وزن گریتینگ ها می گردد.
تسمه در چهار پهلو
تابیده
هنگامی که برای اجرا و
در تولید گریتینگ از پروفیل های چهارپهلو استفاده شود، به آن تسمه در چهار پهلو
تابیده می گویند. این قطعات باید ابعاد یکسان و مشخصی داشته باشند.
تسمه در تسمه
در گریتینگ تسمه در تسمه، از تسمه باربردار یا
عرضی به همراه تسمه های رابط یا طولی استفاده می کنند و آن ها را به یک دیگر اتصال
می دهند. این اتصال سبب ایجاد شبکه اصلی می گردد و استحکام بسیار زیادی را برای
گریتینگ به وجود می آورد؛ از این رو در صنایع سبک و سنگین مختلف از قطعات تسمه در
تسمه استفاده می شود.
تسمه در نیم تسمه
منظور از نیم تسمه ها، همان تسمه های رابط هستند که به صورت طولی قرار می گیرند، اما باید گفت ابعاد این تسمه ها برای کمتر شدن وزن قطعات محدود می شود. با این حال بهتر است بدانید گریتینگ با قطعات تسمه در تسمه نیز استحکام متناسبی دارد و بیشتر برای مصارفی استفاده می شود که نیاز به تحمل وزن های سبک باشد.
حتما بخوانید:تسمه آهن چیست
از نظر ظاهر
همان
طور که اشاره شد، گریتینگ در واقع یک صفحه مشبکی شکل است، اما جالب است بدانید این
محصول ظواهر دیگری نیز دارد که بسته به فضا یا کاربرد مورد استفاده قرار می گیرند
و به شرح زیر هستند:
اسلات
گریتینگ
های اسلات نوعی است که شبکه آن شامل سوراخ های موازی یا نرده ای می باشد.
پانچ
انواع
پانچی مانند ورق های فولادی هستند که شبکه آن ها از اعمال سوراخ های مربعی یا
دایره ای شکل تشکیل می شود. گریتینگ های پانچی از محبوبیت بیشتری در فضاهای مختلف
برخوردار هستند.
مشبک
در نهایت نیز می توان گریتینگ های مشبکی را شرح داد که در واقع شبکه ای با سوراخ های مستطیلی و مربعی دارد. تفاوت این گریتینگ با نوع پانچی در رابط مورد استفاده برای آن می باشد که تنها تسمه در نیم تسمه می باشد.
حتما بخوانید: گل میخ چیست
از نظر کلاس استاندارد
بهتر است بدانید گریتینگ
ها با توجه به کلاس استانداردی که دارند، میزان استحکام و مقاومت متفاوتی را به
خود اختصاص می دهند. از این رو در ادامه کلاس های استاندارد گریتینگ مورد بررسی
قرار گرفته اند:
کلاس B125
گریتینگ هایی که تحت
استانداردهای B125 تولید می شوند،
دارای استحکام و مقاومت بسیار زیادی برای تحمل وزن هایی تا حدود 12/5 تنی را
دارند. این تحمل وزن به ازای هر محور حرکت خودرو می باشد؛ از این رو گریتینگ های B125 برای کف
پارکینگ، کارخانجات، فضاهایی که تردد زیاد خودرویی دارند، شروع انتهای سطوح شیب
دار نظیر رمپ پارکینگ های خصوصی و خانه ها مورد استفاده قرار می گیرند.
کلاس A15
این گریتینگ ها نسبت به
کلاس قبلی دارای تحمل وزن پایین تری هستند و قابلیت تحمل 1 و نیم تن وزن به ازای
هر محور خودرو را به خود اختصاص داده اند. از گریتینگ تحت استاندارد A15 برای کف های پیاده رو عابرین
پیاده استفاده می کنند. همچنین فضاهایی نظیر کف استخر، آشپزخانه صنعتی و موتورخانه
نیز که اتومبیل در آن ها تردد ندارد، از این گریتینگ ساخته می شوند.
کلاس c250
سومین استانداردی که در
این مطلب برای گریتینگ ها مورد بررسی قرار گرفته است، کلاسC250 نامیده می شود. گریتینگ
هایی که با استفاده از این استاندارد ساخته می شوند، قابلیت تحمل فشار و وزن هایی
تا حدود 25/5 تن را دارند؛ از این رو کف سوله هایی که ماشین آلات سنگین بر روی آن
ها تردد دارند، به وسیله این نوع ساخته می شوند. همچنین کلاس C250 برای نهرهای روسی، فضاهای شهری،
انتهای سطوح شیب دار، پارکینگ های عمومی و فضاهای پر تردد نیز کاربرد دارد.
کلاس F900
در نهایت می توان به
گریتینگ هایی تحت کلاس F900 اشاره داشت که قابلیت تحمل بارهای 90 تنی را
دارد و یکی از مستحکم ترین گریتینگ های تولیدی به شمار می رود. از این محصولات
برای کف فضاهایی نظیر فرودگاه که نیاز به تحمل وزن بسیار زیاد دارند، استفاده می
کنند.
کاربرد گریتینگ
تا به اینجا مطلب بسته
به نوع گریتینگ از نظر ظاهر، ساختار، کلاس استاندارد و اجزای تشکیل دهنده به یک
سری از کاربردهای این محصول اشاره کردیم. با این وجود کاربردهای جزئی تر این
محصولات در صنایع مختلف به شرح زیر هستند:
- مخازن نفت و گاز
- کشتی سازی و تجهیزات دریایی
- ساخت سکوهای نفتی
- راه پله های اضطراری
- پله های گردان یا اسپیرال
- سازه های فلزی
- دریچه و درپوش های کانال آب و هوا
- صنعت پتروشیمی برای کف پوش، پله های سازه، کف پوش
دور مخازن، پله های اسپیرال
- صنعت کشتی سازی برای عبور دهی نور، هوا و آب برای
کشتی
- روکش دریچه های فاضلاب در کف کارخانجات مواد
غذایی (گریتینگ های غیر فلزی مستحکم برای عبور و مرور لیفتراک)
- ساختمان سازی برای پله های فرار یا اضطراری به
خصوص در ساختمان های چند طبقه، کف پوش های سازه فولادی و ...
- پل سازی
- درچه های فاضلاب شهری که معمولاً گریتینگ هایی از
ورق آجدار و در کیفیت ST37 یا CK45 هستند.
فرآیند تولید گریتینگ
تولید
گریتینگ دو روش اصلی به نام های ماشینی و CO2 یا جوش دارد. هر کدام از این روش ها بسته به کاربرد نهایی محصول
انتخاب می شوند. با این وجود روش ماشینی با نام الکتروفورج نیز شناخته می شود. در
ادامه به شرح هر روش پرداخته ایم:
تولید به روش ماشینی
روش ماشینی یکی از مدرن
ترین راه ها برای تولید گریتینگ به شمار می رود که با نام الکتروفورج نیز شناخته
می شود. بیشترین کاربرد این روش برای مواقعی است که نیاز به استحکام بالاتر و در
عین حال وزن کمتر در گریتینگ نهایی باشد.
از سوی دیگر، برای به
کارگیری روش ماشینی باید در نظر داشت تطبیق ضخامت و ابعاد با یک دیگر اهمیت بسیار
زیادی دارد، اما در روش دوم که در ادامه به شرح آن پرداخته ایم، الزامی در این
مورد نیست. برای تولید گریتینگ نیز در شیوه ماشینی باید تسمه ها و رابط های باربر
به شکل منظمی بر روی یک دیگر قرار گرفته تا به این ترتیب جریان برق و پرس از آن ها
عبور کرده تا سبب اتصالشان گردد.
تولید با روش جوش CO2
در
روش دوم که CO2 نامیده می شود، باید یک سری سوراخ و شیارهایی بر روی تسمه ها
ایجاد کنند و سپس به وسیله جوش CO2 اتصال رابط ها به آن ها صورت گیرد. دستگاه ها و تجهیزات مورد
استفاده در این روش بسیار پیشرفته می باشند و سبب افزایش سرعت تولید گریتینگ ها
خواهند شد، اما از طرفی دیگر شیارهای متوالی که بر روی تسمه ها به وجود می آید،
سبب کاهش استحکام گریتینگ خواهد شد.
همچنین در صورتی که خریدار بخواهد فرآیند گالوانیزاسیون را بر روی گریتینگ تولیدی با روش جوش CO2 انجام دهد، اعمال پوشش روی بر تمامی قسمت ها و منافذ آن به درستی انجام نخواهد شد. از این رو محصول نهایی مقاومت چندانی در برابر زنگ زدگی و خوردگی را نیز نخواهد داشت.
حتما بخوانید:جوشکاری گل میخ
مزایای استفاده از گریتینگ
از مهم ترین مزیت های
گریتینگ ها می توان به افزایش ایمنی در فضاهای مختلف نظیر مکان ها و راه روهایی که
احتمال لیز خوردن و لغزش اشیا وجود دارد، اشاره داشت. با این وجود سایر مزیت های
این محصولات به شرح زیر هستند:
- تنوع گریتینگ ها در جنس و اجزای تشکیل دهنده سبب
شده تا این مقاطع با قابلیت تحمل انواع وزن ها، کاربردهای بسیاری را به خود اختصاص
دهند.
- تولید گریتینگ با برش های کوچک و طراحی های منحصر
به فرد باعث افزایش اصطحکاک پا و سطح زمین می شود و همین موضوع منجر به جلوگیری از
خطرات حاصل از لیز خوردن می گردد.
- سطح باز گریتینگ سبب شده تا جریان هوا و فاضلاب به راحتی از آن عبور کند و در نهایت باعث بهبود شرایط ایمنی شود.
حتما بخوانید:مراحل نصب پروفیل z
عوامل مؤثر بر قیمت گریتینگ
عوامل مختلفی همواره بر
قیمت گریتینگ ها مؤثر هستند؛ زیرا این محصولات از جمله زیر مجموعه قطعات فولادی به
شمار می آیند که از طریق مقاطعی نظیر تسمه، نیم تسمه و ... تولید می شوند. با این
وجود برای بررسی عوامل مؤثر بر قیمت گریتینگ بهتر است بدانید شکل، نوع، ابعاد و
جنس از مهم ترین آن ها به شمار می آیند. به طور مثال نرخ گریتینگ گالوانیزه با
استیل تفاوت بسیاری دارد؛ زیرا این دو محصول از نظر خواص با یک دیگر تفاوت دارند.
از سوی دیگر نوع اجزا تشکیل دهنده، وزن، ارتفاع میله ها و فواصل میان آن ها همگی بر نرخ محصول اثرگذار هستند. با این وجود بهتر است بدانید نرخ دلار، ارزهای جهانی، کارخانه تولید کننده، نرخ شمش فولادی، مواد اولیه مورد نیاز، روش تولید و ... همگی به نوعی دارای نوسانات زیادی بوده و بر قیمت گریتینگ به صورت غیر مستقیم و مستقیم مؤثر می باشند.
جمع بندی
در
نهایت باید گفت گریتینگ Grating یکی از مهم ترین محصولات به خصوص در سازه های خیابان، کف پوش، راه
پله ها و ... می باشد که انواع مختلفی از نظر ظاهر، قیمت، اجزا تشکیل دهنده، جنس و
استاندارد تولید دارد. بسته به هر کدام از این موارد کاربرد گریتینگ ها نیز با یک
دیگر متفاوت است. داشتن استحکام بالا، وزن سبک، قابلیت پوشش دهی، افزایش امنیت
سازه، جلوگیری از لیز خوردن اشیا و افراد، عبور هوا و آب و ... همگی از مزیت های
استفاده از گریتینگ هستند.
با این وجود دسته بندی اصلی گریتینگ ها شامل دو نوع فلزی و غیر فلزی می باشد که نوع فلزی تنوع بسیار زیادی از نظر جنس دارد؛ در صورتی که مدل غیر فلزی با نام کامپوزیتی نیز شناخته شده و از فایبرگلاس ساخته می شود. گستردگی کاربرد گریتینگ ها در صنایع مختلف نظیر پتروشیمی تا غذایی ادامه دارد و این محصولات از محبوبیت بسیاری به خصوص برای مسئولان شهرداری، کارکنان پتروشیمی و ساختمان سازان برخوردار هستند.