فرآیند تولید ورق روغنی
ورق های روغنی از جمله محبوب
ترین ورق های فولادی با خواص بهبود یافته می باشند که کاربردهای بسیاری را در
صنایع مختلف به خود اختصاص می دهند. این فلزات از طریق فرآیند نورد سرد و عملیات
های مختلف آن تولید می شوند و تفاوت های بسیاری با ورق های سیاه یا گرم دارند. نام
دیگر ورق های روغنی، شیت های سرد نیز می باشد و این موضوع به سبب انجام فرآیند
نورد سرد بر روی آن ها است. از جمله مهم ترین خواص شیمیایی شیت های سرد یا روغنی
نیز می توان به مقاومت بالا، استحکام کششی متناسب، مقاومت در برابر خوردگی، حرارت،
سطح زیبا و درخشان، قابلیت های انعطاف پذیری و رنگ پذیری اشاره کرد.
البته هر کدام از این خواص در
گریدها یا کیفیت های مختلف محصولات روغنی به صورت متفاوت وجود دارند؛ زیرا این
گریدها از ایجاد تغییرات در ترکیبات شیمیایی شیت های فولادی تولید می شوند و از
این رو در به کارگیری نیز با یک دیگر در تمایز هستند؛ به همین علت قصد بررسی مراحل
تولید ورق های روغنی را داریم. این موضوع به خریداران این محصول در درک بهتر تفاوت
ها گریدهای آن با یک دیگر و ویژگی های این محصول کمک بسیاری خواهد کرد.
مراحل تولید ورق روغنی به صورت جزئی
ابتدا پیش از مراجعه به مراحل تولید، بهتر
است بدانید مواد اولیه ورق های روغنی، محصولات گرم یا همان ورق های سیاه هستند که
طی فرایند نورد گرم و در دمای بسیار بالا از طریق انجام عملیات بر روی اسلب فولادی
یا تختال تولید می شوند. این فلزات با طی کردن مراحل نورد گرم، پس از قرارگیری در
مجاورت هوای آزاد، دچار اکسید آهن بر سطح خود می شوند؛ از این رو برای تولید ورق
روغنی مراحل زیر بر روی آن ها صورت می گیرد:
1-اسیدشویی
ابتدایی ترین مرحله، اسیدشویی ورق های سیاهی
است که دچار اکسید آهن یا همان اکسیداسیون شده اند. این فرایند طی غوطه ور کردن
ورق ها در یک سری حوضچه یا مخازن اسیدی صورت می گیرد. این حوضچه ها حاوی محلول
اسیدی با غلظت و درصد مناسبی هستند که دمایی در حدود 50 تا 85 درجه سانتی گراد را
به خود اختصاص می دهند. این فرآیند در تولید ورق روغنی بسیار اهمیت دارد؛ زیرا اگر
سطح ورق های فولادی ابتدایی زبر یا دچار پوسته باشد، به غلتک های دستگاه نورد سرد
آسیب می رسانند. از این رو فرآیند اسیدشویی سبب پاکسازی سطح ورق های سیاه از هر
گونه لایه اسیدی، چربی، آلودگی، گرد و غبار و مواردی از این قبیل خواهد شد. به طور
معمول اسید مورد استفاده در این فرآیند اسید کلریدریک، با غلظت متفاوت بسته به جرم
اکسید می باشد.
2-شستشوی آبشاری
حال برای پاکسازی ورق ها از لایه های اسیدی
باقی مانده در سطح، شستشو به صورت آبشاری صورت می گیرد که شامل دو تانک 5 مرحله ای
و سیرکوله 6 مرحله ای می باشد. این تانک سبب تهیه آب مورد نیاز هر بخش شده و سبب
شستشوی کامل شیت ها از لایه های چربی و اسیدی خواهند شد. در نهایت نیز ورق ها
کاملاً خشک خواهند شد.
3- نورد سرد یا کاهش ضخامت
حال نوبت به مهم ترین بخش تولید ورق روغنی
می رسد و آن عملیات نورد یا کاهش ضخامت است که برای ورق روغنی بر خلاف ورق سیاه در
دمای زیر تبلور صورت می گیرد. در این مرحله یک سری غلتک مخصوص وجود دارند که با
حرکت های رفت و برگشتی و در خلاف جهت یک دیگر بر سطح و زیر شیت ها سبب کاهش ضخامت
آن ها تا حدود 18/0 تا 3 میلی متر خواهند شد. این فرآیند تا زمانی صورت می گیرد که
ورق ها به ضخامت مورد نظر برسند.
4-شستشوی الکترولیتی
حال با توجه به اینکه ممکن است ورق های سرد
در طی فرآیند نورد دچار آلودگی هایی به سبب حرکت غلتک ها شده باشند، عملیات شستشو،
اما به روش الکترولیتی و با استفاده از محلول های یونیزاسیون بر روی آن ها صورت می
گیرد و پس خشک شدن به شکل رول در می
آیند.
حتما بخوانید:ورق روغنی چیست
5-آنیلینگ یا بازپخت
این قسمت شامل ورود رول های سرد به یک سری
کوره به مدت 2 تا 5 دقیقه می باشد. این کوره ها با داشتن دمایی در حدود 800 درجه
سانتی گراد از اتمسفر هیدروژنی اشباع شده اند و سبب بهبود خواص مکانیکی رول ها از
نظر انعطاف پذیری، چقرمگی، استحکام و ... خواهند شد. همچنین این مرحله سبب کاهش
زمان عملیات نورد سرد و افزایش کیفیت ورق روغنی نهایی در هر گرید خواهد شد.
6-نورد دو پوسته‌ای
همان طور که اشاره کردیم، فرایند آنیلینگ یا
بازپخت در دمای بسیار زیادی صورت می گیرد؛ از این رو ممکن است رول های سرد دچار یک
موج یا فرم ناخواسته ای در سطح شوند؛ از این رو به تدریج همزمان با کم شدن دمای
رول ها، آن ها را به صورت شیت در آورده و از یک مرحله نورد دیگر عبور می دهند تا
سبب کاهش موج ورق ها و یکنواخت شدن سطح آن ها شود. این مرحله نیز سبب بهبود خواص
مکانیکی ورق روغنی نهایی خواهد شد.
7-کنترل کیفیت
پس از رسیدن شیت های سرد به سطح مورد نظر،
بخش بازرسی ورق های روغنی آغاز شده تا اصطلاح عیوب سطحی آن صورت بگیرد. این محصول
از نظر ابعاد و تلورانس و دقت لبه ها نیز کنترل خواهد شد. در نهایت نیز با تأیید
کارشناسان تولید، یک لایه محافظ شبیه به روغن بر سطح شیت های سرد اعمال می کنند و
به این ترتیب ورق های روغنی تولید می شوند.
8-خط ارسال
در نهایت نیز ورق های روغنی بسته به تولید کارخانه به صورت رول یا شیت در آمده و پس از بسته بندی به مشتریان ارسال می شوند.
حتما بخوانید:تولیدکنندگان ورق روغنی
جمع بندی
همان طور که اشاره شد، در این
مطلب به بررسی فرآیند تولید ورق های روغنی پرداختیم تا درک بهتری از نحوه به دست
آمدن این کیفیت سطح و گریدهای آن شوید. این فلزات با داشتن پوشش محافظ، دارای
درخشندگی فوق العاده ای در سطح هستند که علاوه بر ایجاد زیبایی، از آن ها در برابر
عوامل مختلف خوردگی و اکسیدی حفاظت می کند. لازم به ذکر است تاریخ انقضا ورق های
روغنی از زمان تولید حداکثر 18 ماه می باشد و بهتر است هر کدام از گریدهای این
فلزات تا پیش از فرا رسیدن تاریخ انقضا مورد استفاده قرار بگیرند تا خواص خود را
از دست ندهند و در نهایت طول عمری در حدود 10 سال داشته باشند. خرید از یک مجموعه
و مرکز فروش معتبر به شما این امکان را می دهد تا ورق های روغنی را با انواع کیفیت
سطح و همچنین تاریخ تولید مناسب خریداری نمایید.