همان طور که می دانید آهن و فولاد امروزه به سبب فرآیند های مختلف، محصولات متعددی داشته و از این رو کاربردهای گوناگونی را به خود اختصاص می دهند. با این وجود همه در جریان عیوب این فلزات می باشند.

ورق گالوانیزه یکی از محبوب ترین ورق های فولادی است که به سبب جلوگیری از زنگ زدگی و خوردگی تولید می شود. این محصول از طریق پوشش دهی ورق های سرد به وسیله فلز روی ساخته شده تا این پوشش به عنوان یک لایه محافظ از فلز زیرین حفاظت کند. ورق های رنگی نیز در واقع همان فولاد گالوانیزه هستند که پس از طی مراحل آماده سازی و رنگ آمیزی به شیت هایی با تنوع رنگی بالا تبدیل می شوند.

تفاوت ورق رنگی و گالوانیزه موضوعی است که در این مطلب قصد بررسی آن را داریم، اما همان طور که ذکر شد اصلی ترین تفاوت این دو ورق فولادی در نحوه تولید و اولیه یا ثانویه بودن آن ها می باشد. در ادامه متن سایر تفاوت ها به شکل تخصصی تری بررسی خواهند شد.

بررسی تفاوت های ورق رنگی و گالوانیزه


برای بررسی تفاوت این دو فلز پرمصرف باید گفت ورق های رنگی در واقع در ادامه خط تولید محصولات گالوانیزه هستند و از طریق رنگ آمیزی این فلزات تولید می شوند، اما با این وجود از نظر نحوه تولید، قیمت، شکل ظاهری، کاربرد، میزان تثبیت پوشش و ... با یک دیگر تفاوت دارند. به نوعی دیگر می توان گفت ماده اولیه آن ها با یک دیگر متفاوت است. در ادامه به بررسی این تفاوت ها پرداخته ایم:

قیمت

 دومین تفاوت ورق های رنگی و گالوانیزه در قیمت آن ها می باشد که امروزه به مهم ترین دغدغه خریداران تبدیل شده است. درست است که نرخ هر دو محصول نسبت به ویژگی های مختلفی که دارند، مقرون به صرفه است، اما طبیعی است که قیمت ورق رنگی به سبب عملیات های بیشتری که برای تولید آن انجام می گیرد، بیشتر باشد.

با این وجود بهتر است بدانید نرخ ورق های رنگی و گالوانیزه تحت تأثیر قیمت ورق های اسیدشویی و روغنی، نوسانات ارز و دلار، وضعیت اقتصادی، وزن و ابعاد و کاربرد نهایی قرار می گیرد.

شکل ظاهری

ابتدا باید گفت شکل ظاهری شیت های گالوانیزه و رنگی برگرفته از عملیات های تولید و جدا از آن مواد اولیه این دو محصول بوده که ورق های اسیدشویی و روغنی هستند، اما با یک دیگر تفاوت دارند. به همین دلیل سطح ظاهری ورق های گالوانیزه و رنگی بسیار صاف و صیقلی و عاری از هر گونه تخلخلخل می باشد.

از سوی دیگر ورق های گالوانیزه دارای یک سری عیوب و طرح به سبب سرد شدن پوشش روی بر سطح خود هستند که اسپانگل یا گل گالوانیزه نامیده می شوند. شیت های رنگی نیز در انواع طیف رنگی و سطوح درخشنده در بازار عرضه می گردند. با این وجود طبیعی است که قیمت ورق گالوانیزه که از فرآیند اسیدشویی، نورد سرد و در ادامه آن غوطه وری گرم تولید می شود، بیشتر از محصولات گرم یا اسیدشویی و روغنی باشد؛ زیرا این محصولات علاوه بر داشتن مقاومت و خواص ورق های سرد و روغنی، دارای استحکام ویژه ای در برابر عوامل تهدید کننده فولاد و آهن هستند.

حتما بخوانید: تفاوت ورق سیاه و گالوانیزه

فرآیند تولید


در واقع آهن و فولاد، دو فلز پر کاربرد می باشند و زمانی که در معرض و مجاورت هوای آزاد و اکسیژن قرار بگیرند، به راحتی دچار زنگ زدگی و خوردگی می شوند. برای جلوگیری از این اتفاق، فرآیند گالوانیزاسیون بر روی این فلزات انجام می گیرد.

محصولات گالوانیزه از طریق ورق های اسیدشویی و روغنی و با استفاده از روش غوطه وری گرم تولید می شوند. ورق های روغنی خود نیز دارای کمی مقاومت در برابر خوردگی می باشند، اما استحکام این فلزات و طول عمر آن ها به اندازه ورق های گالوانیزه نیست. به همین علت قیمت ورق روغنی مقرون به صرفه تر از فولاد گالوانیزه می باشد. حال برای توئلید این فلزات ابتدا آماده سازی می شوند.

مراحل آماده سازی شامل چربی زدایی، شستشو و هوادهی می باشد که سبب چسبندگی پوشش و رنگ پذیری بهتر آن می شود. پس از طی این مراحل، فلزات درون حوضچه های مذاب فلز روی قرار گرفته و پس از مدت زمان مشخصی بیرون آورده می شوند. در نهایت شسته شده و هوادهی بر روی آن ها صورت می گیرد.

این در حالی است که ماده اولیه برای تولید شیت های رنگی، ورق های گالوانیزه هستند. این فلزات پس از تولید مجدداً مراحل آماده سازی را طی می کنند و با استفاده از روش الکترواستاتیک یا پودری، رنگ آمیزی می شوند. نحوه رنگ آمیزی آن ها نیز شامل اعمال یک لایه رنگ پرایمر، چند لایه رنگ اصلی و در نهایت رنگ نهایی است.

حتما بخوانید:تفاوت ورق روغنی و گالوانیزه

میزان مقاومت

تفاوت در میزان مقاومت موضوع مهمی است که مربوط به خواص پوشش و در نهایت کاربرد های یک فلز می شود. محصولات گالوانیزه دارای مقاومت بالایی در برابر رطوبت، زنگ زدگی و خوردگی می باشند؛ در نتیجه ورق های رنگی نیز از این خواص بهره مند هستند، اما نکته مهم اینجاست که محصولات رنگی به علت دارا بودن پوشش رنگ، میزان تثبیت پوشش روی در آن ها بیشتر بوده و از این رو مقاومت بیشتری را به خود اختصاص می دهند.

چسبندگی پوشش روی

یکی دیگر از تفاوت های این فلزات در چسبندگی پوشش روی می باشد. در واقع فولاد گالوانیزه دارای چسبندگی پوشش روی کمتری نسبت به شیت رنگی می باشد؛ زیرا ورق های رنگی لایه هایی از جنس پرایمر، رنگ اصلی و پوشش محافظ بر سطح خود دارند. در صورتی که فولاد گالوانیزه تنها با پوشش کروماته مورد استفاده قرار می گیرد.

از سوی دیگر به علت میزان تثبیت پوشش روی و مقاومت بیشتر فلزات رنگی، این محصولات از طول عمر بیشتری بهره مند هستند. با این وجود فلزات گالوانیزه نیز در صورت دارا بودن کیفیت بالا و حفاظت مناسب دارای طول عمری در حدود 50 سال می باشند.

رنگ پذیری

رنگ پذیری یکی از مهم ترین خصوصیات ورق های گالوانیزه می باشد که در واقع سبب تولید شیت های رنگی از طریق این فلزات شده است. از این رو از نظر میزان رنگ پذیری می توان گفت ورق های گالوانیزه قابلیت رنگ آمیزی بالاتری دارند؛ زیرا شیت های رنگی یک بار در معرض عملیات های رنگ آمیزی قرار گرفته و ممکن است انجام مجدد این عملیات بر روی آن ها کمی دشوار باشد.

کاربرد

این تفاوت ها سبب تمایز در کاربرد نهایی این دو فلز نیز می شود. به طور مثال محصولات گالوانیزه به عنوان ورق های مورد استفاده در صنعت کابینت سازی به کار برده می شوند. همان طور که می دانید کابینت ها و تجهیزات آشپزخانه بیشترین ارتباط را با آب و رطوبت و عوامل زنگ زدگی و خوردگی دارند؛ از این جهت ورق های گالوانیزه با داشتن مقاومت در برابر این عوامل، مناسب برای این صنعت هستند.

از این رو می توان گفت محصولات گالوانیزه بیشتر در مصارف صنعتی به کار برده می شوند؛ در صورتی که شیت های رنگی تنها جنبه زیبایی ظاهری و در مواردی تزئینی داشته و برای تولید سایر محصولات فرمینگ، سقف های شیروانی، تجهیزات قفسه سازی و تولید لوازم خانگی، ساخت بدنه و شاسی خودرو و... به کار برده می شوند.

کارخانه


و در نهایت بهتر است بدانید کارخانجات تولیدکننده ورق های گالوانیزه بیشتر از تولیدکنندگان شیت های رنگی می باشند؛ زیرا همان طور که اشاره شد، فولاد گالوانیزه بیشتر کاربردها و مصارف صنعتی را به خود اختصاص می دهد.

از این رو می توان گفت کارخانجاتی که هر دو محصول را تولید می کنند، شامل مجموعه های فولاد مبارکه اصفهان، صنایع هفت الماس، فولاد تاراز، فولاد چهارمحال و فولاد دشتستان هستند. در این بین کارخانه فولاد بهمن تنها ورق های رنگی را نیز تولید می کند. با این وجود بهتر است بدانید نرخ ورق های تمامی این تولیدکنندگان بر اساس قیمت ورق رنگی فولاد مبارکه تعیین می گردد.

حتما بخوانید:تفاوت ورق آلوزینک و گالوانیزه

جمع بندی

فرآیند گالوانیزاسیون نیازمند انجام یک سری عملیات بر روی فولاد خام بوده و در نهایت سبب به وجود آمدن ورق گالوانیزه می شود. جالب است بدانید ورق های گالوانیزه با استفاده از عملیات هایی آماده سازی و اعمال لایه های رنگ، به شیت های رنگی تبدیل می شوند. این فلزات با داشتن تنوع رنگی بالا، کاربرد های بسیاری را در صنایع مختلف به خود اختصاص می دهند. با این وجود فلزات گالوانیزه و رنگی تفاوت هایی با یک دیگر دارند که در این مطلب به بررسی آن ها پرداختیم.

با این حال می توان گفت ورق های گالوانیزه و رنگی هر دو دارای مقاومت در برابر شرایط جوی، انعطاف پذیری، جوش پذیری، قابلیت فرمینگ، طول عمر زیاد، قیمت مناسب و رنگ پذیری متناسبی هستند؛ از این رو هر شخص تولید کننده یا مصرف کننده بسته به کاربری نهایی که مد نظر دارد، این فلزات را در ابعاد مختلف خریداری می نماید. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد بهتر بودن کیفیت هر کدام از ورق های گالوانیزه و رنگی نیز می توانید با کارشناسان شرکت آهن اینفو مشورت نمایید.