ورق آجدار چیست

همان طور که می دانید امروزه استفاده از ورق های فولادی در صنایع مختلف بسیار رواج دارد. این محصولات به علت تفاوت در روند تولید، ویژگی ها و خواص متفاوتی را به خود اختصاص می دهند که سبب تمایز در کاربرد نهایی آن ها می شود. هر محصول کاربردهای زیادی را در صنایع دارد، اما ورق های تخت با سطح صاف و صیقلی مناسب برخی از مصارف نیستند؛ به همین علت با اعمال طرح های مختلف، آن ها را برای این مصارف مناسب می سازند.

ورق های آجدار (Diamond plate) یکی از انواع این محصولات است که طرح هایی مانند لوزی بر روی آن ها حک می شود که مانع از لیز خوردن اجسام می شود. برجسته‌ترین دلیل برای تولید این دسته از محصولات، ایجاد سطحی غیرلغزنده است؛ در واقع برآمدگی ‌های لوزی شکل روی سطح مقطع این محصولات باعث ایجاد اصطحکاک ورق ها شده و در مواردی به کار برده می شوند که احتمال لیز خوردن یا لغزش بسیار زیادی وجود دارد.

ورق آجدار یکی از انواع محصولاتی است که از طریق فرآیند نورد گرم تولید شده و ویژگی های آن را دارا می باشد، اما تفاوت آن با سایر ورق ها، وجود یک سری شیارها و برآمدگی ها بر سطح آن است که ممکن است دایره ای، لوزی و مربعی شکل باشند. همین طرح ‌ها سبب شده تا متخصصان این دسته از محصولات را با عنوان ورق آجدار (Diamond plate) معرفی کنند.

فرآیند تولید ورق آجدار

طرح هایی که بر روی محصولات آجدار اعمال می شود به خصوص طرح لوزی ممکن است کمی پیچیده باشد، اما بدون در نظر گرفتن آن، فرآیند تولید ورق آجدار بسیار ساده و شبیه به ورق سیاه و روغنی می باشد. محصولات سیاه نیز از طریق فرآیند نورد گرم تولید می شوند و به نوعی ماده اولیه برای تولید سایر ورق ها از جمله روغنی هستند؛ در نتیجه می توان گفت قیمت ورق آهن تأثیر به سزایی در نرخ سایر فولاد های تولیدی در این چرخه دارد.

برای تولید ورق آجدار ابتدا اسلب یا یک ورق فولادی تا دمای ذوب حرارت دیده و سپس توسط غلتک های نورد کاهش ضخامت و طول می یابد. گرم کردن فلز بیشتر از دمای تبلور به جلوگیری از ایجاد تغییر در خواص مکانیکی در زمان نورد کمک می کند.

با این وجود می توان گفت تولید ورق های آجدار نیز مانند فرآیند تولید ورق های سیاه و روغنی است؛ با این تفاوت که در پایان فرآیند، یکی از غلتک های نورد که الگوهای مشخصی بر روی خود دارد، طرح های آج مورد نظر را بر روی سطح ورق حک می کند. البته بهتر است بدانید این طرح تنها بر روی یک قسمت از ورق اعمال می شود و طرف دیگر آن صاف می باشد؛ زیرا بهتر است امکان قرار گیری آن بر روی سایر اجسام وجود داشته باشد.

به طور معمول فرآیند اعمال آج ها بر سطح ورق ‌هایی که از جنس آلومینیوم هستند، روش متفاوتی دارد که با عنوان فورجینگ و مهر زدن شناخته می شود، اما فرآیند اصلی آن همان نورد گرم است. ممکن است شنیده باشید روش های دیگری نیز برای تولید محصولات آجدار وجود دارد، اما رایج ترین روش همان نورد گرم است که توجیح اقتصادی نیز دارد و محصول نهایی اگر ابعاد و ضخامت یکسانی با ورق آهنی داشته باشد، نرخ تقریباً یکسانی نیز دارد.

کاربرد ورق های آجدار

جالب است بدانید محصولات آجدار اگر نیاز به مقاومت بسیار بالایی داشته باشند، از جنس ورق های روغنی و در واقع از طریق فرآیند نورد سرد تولید می شوند. با این وجود می توان گفت یکی دیگر از عوامل مؤثر بر نرخ این فلز، قیمت روز ورق روغنی است که با داشتن سطح ظاهری با کیفیت و مقاومت بالا، سبب زیبایی ظاهری و طول عمر بالا در کاربرد مورد نظر می شود. همچنین هدف از انجام فرآیند نورد سرد، رسیدن به یک ورق فولادی با کیفیت از نظر مقاومت، فرم پذیری، سطح ظاهری و کاربری است.

به احتمال زیاد در زمان عبور از پل های عابر پیاده، آسانسور ها  و ... با این محصولات مواجه شده اید که ممکن است از جنس ورق های روغنی، گالوانیزه، سیاه یا آلومینیومی باشند. بیشترین کاربرد این فلزات در سطوح شیب دار و مواردی است که محیط اصطحکاک بالایی داشته باشد تا از سر خوردن افراد جلوگیری نماید. این به دلیل الگوی لوزی شکل برجسته است که به عنوان آج عمل کرده و خطر لیز خوردن را کاهش می ‌دهد. کاربردهای این فلز شامل موارد زیر می باشند:

• پله‌ ها و راهروها: سطوح شیب دار صنعتی و پله های اضطراری

• وسایل نقلیه و یدک کش ‌ها: کف وانت یا سپر، قسمت بار کامیون یا تریلی

• طراحی داخلی و خارجی ساختمان: به عنوان مصالح تزئینی، فرش پلکان، نماهای بک اسلش، قسمت بالایی میز ها و ...

• کناره های موتورهای چهار چرخ

مشخصات ورق آجدار

یکی از مزیت ‌های ورق های آجدار ایجاد یک اصطکاک یکنواخت در کل سطح شیت می باشد که از لغزش جلوگیری می‌ کند. سایر ویژگی ‌های این محصول، به شرح زیر هستند:

• انعطاف ‌پذیری بالا برای کاربرد در موقعیت ‌های نه‌ چندان پایدار
• دارای سطح درخشان
• مقاومت فیزیکی مطلوب در برابر آسیب ‌های عوامل فیزیکی
• استحکام در برابر عوامل خورنده و اکسید آهن

مشخصات فنی ورق آجدار

به طور کلی تلرانس نورد کاری و برش در عرض، طول و ضخامت ورق آجدار باید مطابق با استاندارد IS / ISO 7452 باشد، محصولات آجدار انواع و ابعاد مختلفی را بسته به کارخانه سازنده به خود اختصاص می دهند. مصارف آن ها نیز بسته به ابعادی که دارند، تغییر می کند. ضخامت شیت های آجدار معمولاً از 5/1 میلی متر تا 10 میلی متر تولید می شود و ابعاد آن ها نیز بین 2*1 متر و 6*5/1 متر و 6*2 متر متغیر است.

همچنین ورق های آجدار در اکثر مواقع با داشتن لبه های برش خورده در بازار عرضه می شوند. در برخی موارد نیز بر اساس توافق بین خریدار و تأمین کننده ممکن است در لبه های برجسته نیز تولید شود. مجموعه آهن اینفو انواع ورق های فولادی را با بهترین کیفیت و قیمت تأمین و عرضه می کند.

وزن ورق آجدار

وزن ورق های فولادی با حک کردن طرح های مختلف بر سطح آن ها با عنوان آج بیشتر نمی شود و مانند وزن معمولی ورق گرم، روغنی یا گالوانیزه محاسبه می شود. با این وجود بسته به طرحی که بر روی آن ها اعمال می شود ممکن است ورق نهایی وزن مخصوص متفاوتی داشته باشد.

از جمله طرح های مختلف ورق آجدار می توان به آج شطرنجی، ورق برجسته، کف سازی و ... اشاره کرد. هر کدام از این برجستگی ها سبب ایجاد وزن مخصوص شده و با استفاده از ضخامت، طول و عرض ورق ها می توان وزن آن ها را مشخص کرد. از حاصل ضرب این پارامترها می ‌توان وزن نهایی ورق را محاسبه کرد.

انواع ورق آجدار

همان طور که می دانید ورق های فلزی از آلیاژ ها و فلزات متنوعی تولید می شوند که از جمله این آلیاژ ها می توان به فولاد، آلومینیوم، برنج و مس اشاره کرد. محصولات آجدار و امباس از جمله پرمصرف ترین ورق های فلزی به شمار می آیند که با استفاده از انجام فرآیند نورد گرم بر روی ورق های ساده تولید می شوند و طرح های مختلفی بر روی آن ها اعمال می گردد. در مقاله دیگرمان به بررسی انواع ورق آجدار از نظر جنس، ظاهر و روش تولید می پردازیم.

 از نظر جنس

بر اساس اینکه جنس ورق آجدار چیست و از چه ماده ای تولید می شوند، آن ها را می توان به انواع مختلفی تقسیم بندی کرد. رایج ترین فلزات مورد استفاده در فرآیند تولید ورق آجدار شامل فولاد، آلومینیوم و استیل می شوند، اما جالب است بدانید ورق های آجدار از جنس گالوانیزه نیز از مزیت های بسیاری برخوردار می باشند که از جمله مهم ترین آن ها می توان به مقاومت در برابر زنگ زدگی، خوردگی و رطوبت اشاره کرد.

به طور کلی می توان گفت قیمت ورق گالوانیزه با وجود ویژگی هایی مانند طول عمر بالا، زیبایی ظاهری و چسبندگی پوشش ها و طرح های مختلف مقرون به صرفه می باشد. این محصولات به صورت رنگی و شیروانی نیز در بازار آهن آلات به فروش می رسند و کاربرد بسیاری در صنایع مختلف دارند. با این وجود انواع مختلف ورق آجدار از نظر جنس شامل موارد زیر می باشند:

• آجدار آلومینیوم
• آجدار استنلس ‌استیل
• آجدار گالوانیزه
• آجدار فولادی

از نظر ظاهر

هر 5 الگو زیر می توانند به صورت الگوهای یک، دو و یا پنج خطی تولید و ارائه شوند:

• آجدار شطرنجی
• آجدار بادامی
• آجدار عدسی
• آجدار قطره ای
• آجدار الماسی

از نظر روش تولید

• آجدار پرسی
• آجدار فابریک

حتما بخوانید:تولیدکنندگان ورق آجدار

جمع بندی

در این مطلب به بررسی چیستی ورق آجدار، کاربردها، فرآیند تولید، ویژگی ها و انواع آن از جوانب مختلف پرداختیم. با این وجود می توان گفت محصولات آجدار یکی از انواع ورق های فولادی هستند که از طریق فرآیند نورد گرم تولید می شوند و تفاوت آن ها با سایر ورق های تخت فولادی در طرح های مختلف هندسی است (مربع، لوزی و پنج‌ ضلعی) که با عنوان آج بر روی آن ها حک می شود.

این برجستگی ها سبب ایجاد حالت اصطحکاک بر روی آن ها شده تا به راحتی برای مواردی که موقعیت حساسی در میان است، به کار برده شوند. از جمله این کاربردها می توان به کف مترو، اتوبوس، وانت، کامیون و راه پله های مختلف اشاره کرد. شیت های آجدار در جنس های متنوعی مانند فولاد ضد زنگ، ورق سیاه و روغنی، گالوانیزه و آلومینیوم تولید می شوند.