ورق اکسین چیست؟ خواص و کاربردها

امروزه یکی از پرتقاضا ترین ورق های سیاه کشور توسط کارخانه اکسین خوزستان تولید می شود. ورق های گرم یا سیاه اکسین شامل گریدهای مختلفی می باشند که هر کدام ویژگی های خاص و منحصر به فردی را به خود اختصاص می دهند. از جمله این خواص می توان به استحکام کششی آن ها اشاره کرد که پس از انجام عملیات حرارتی تا 1200 نیوتن بر میلی متر افزایش می یابد و همچنین تنش تسلیم آن ها تا 1000 نیوتن بر میلی متر مربع قابلیت افزایش دارد.

به طور مثال گریدهای اصلی ورق سیاه اکسین که با نام های ST37 و ST52 شناخته می شوند، بیشتر برای کاربردهای ساختمانی مناسب هستند اما در این مقاله به بررسی گرید های مختلف کارخانه اکسین و چیستی ورق اکسین میپردازیم به عنوان مثال بعضی از گرید هایی که به آن ها اشاره می کنیم عبارت اند از گرید های A517_Grade B A283_Grade C ASTM A36 ASTM A285 S235 S185 S355 S275   AP15L_X65  که به شرح جزئیات ان ها و کابردشان به طور کامل میپردازیم.

مشخصات ورق سیاه اکسین

به طور کلی دو مجموعه اکسین و کاویان اهواز رتبه برترین تولید کنندگان ورق سیاه پس از مجموعه فولاد مبارکه را دارند. در حال حاضر از ویژگی های محصولات مجموعه اکسین می توان به کیفیت سطح ظاهری و ساختاری بالا، مقاومت بسیار زیاد در برابر خوردگی، کشش، خمش و همچنین استحکام بیشتر اشاره داشت.

هر گرید بر اساس خواص و ویژگی هایی که دارد، کاربرد خاصی را به خود اختصاص می دهد. از سوی دیگر بهتر است بدانید قیمت ورق سیاه اکسین بسته به عوامل زیادی تعیین می شود و تغییر می یابد که از جمله آن ها می توان به ابعاد و اندازه، ضخامت، وزن، گرید انتخابی و کیفیت نهایی محصول اشاره کرد. از این رو باید گفت ابعاد تولیدی توسط مجموعه اکسین اهواز برای شیت های فابریک سیاه به صورت زیر می باشد:

• ضخامت: از ۸ تا ۱۵۰ میلی‌ متر
• عرض: از ۱۱۰۰ تا ۴۵۰۰ میلی‌ متر
• طول: از ۲۵۰۰ تا ۲۴۰۰ میلی‌ متر

لازم به ذکر است شهرت این مجموعه به دلیل تولید محصولات گرم با ضخامت بالا یا به اصطلاح ضخیم بار است.

حتما بخوانید: معرفی کارخانه فولاد اکسین

فرآیند تولید ورق اکسین

برای تولید ورق سیاه اکسین مراحل و دستگاه های مختلف و پیچیده ای به کار گرفته می شوند. ابتدا اسلب ها وارد کوره های پیش گرم شده و تا دمای 1200 درجه سانتی گراد حرارت می بینند. این کوره ها دارای ۴ بخش ناحیه رکوپراتیو، ناحیه پیش گرمایش، ناحیه گرمایش و ناحیه هم دماسازی می باشند و به طور کلی 58 مشعل وظیفه گرم شدن تختال ها را به عهده دارند. البته دمای هر منطقه از این بخش ها به وسیله ترموکوپل کنترل می گردد. سوخت آن ها نیز گاز طبیعی می باشد.

در مرحله بعدی در جهت حذف پوسته های اکسیدی که از دمای بسیار زیاد به وجود آمده اند، اسلب ها تحت فشار آب 225 Bar در واحد پوسته زدایی قرار گرفته تا لایه های اکسیدی از روی آن ها حذف گردد.

پس از پاکسازی پوسته ها، تختال ها وارد مرحله نورد شده تا ضخامت آن ها کاهش یابد. قفسه نورد گرم شامل 4 غلطک است که 2 نوع از آن ها کاری و 2 غلطک دیگر پشتیبان هستند. مرحله نورد به صورت حرکت رفت و برگشتی غلطک ها و در جهت خلاف یک دیگر انجام گرفته و در صورت نیاز به افزایش عرض اسلب نیز با استفاده از میز چرخان آن را حدود 90 درجه چرخانده و از غلطک های نورد عبور می دهند.

در نهایت ورق های سیاه تولید شده با استفاده از سیستم های مختلف و دستگاه هایی مانند اشعه گاما کنترل شده، سپس با استفاده از تجهیز خنک کاری سرد شده و مجدداً به وسیله دستگاه موج گیر گرم سطح آن ها تنظیم می شود.

در پایان مجدداً به وسیله بسترهای خنک کننده سرد شده و در صورت نیاز به تست های مختلف و برشکاری در بخش های اختصاصی که شامل تجهیزاتی مانند زیر است، قرار می گیرند. پیش از بررسی این تجهیزات بهتر است بدانید قیمت ورق سیاه این مجموعه بر اساس گرید، نوسانات بازار دلار و ارز، وضعیت اقتصادی فولاد و شرایط سیاسی کشور مشخص می شود.

• دستگاه تست غیر مخرب آلتراسونیک   Testing Device Ultrasonic
• جهیز لبه زن Side Trimmer
• برش طولی Slitting Shear
• موج گیر سرد  Leveler Cold
• قیچی تقسیم کننده Dividing Shear
• پایلر Piler 
• دستگاه بسته بندی و برچسب زنی  Labeling & Banding
• ناحیه عملیات حرارتی

حتما بخوانید:تفاوت ورق فولاد مبارکه و گیلان

انواع ورق اکسین

به صورت کلی منظور از انواع ورق اکسین، آلیاژها و گریدهای مختلف این محصول می باشد که هر کدام با داشتن عناصر آلیاژی متفاوت، ویژگی های منحصر به فردی را به خود اختصاص می دهند. این موضوع به سبب خواصی است که هر کدام از عناصر آلیاژی در فلزات ایجاد می کنند.

به طور مثال عنصر کربن سبب ایجاد سختی پذیری بیشتری در فولاد می گردد، اما دقت داشته باشید افزایش بیش از حد این عنصر منجر به شکنندگی ورق فولادی خواهد شد. به این ترتیب گریدهای مختلفی به همراه عناصر آلیاژی گوناگون در کارخانه اکسین خوزستان تولید می شوند که در ادامه به بررسی مهم ترین آن ها پرداخته ایم:

ورق ST37

ورق سیاه ST37 یکی از مهم ترین گریدهای محصولات گرم به شمار می آید که کاربردهای بسیاری را نیز در صنایع به خود اختصاص می دهد و یکی از پر فروش ترین های اکسین است. ساختار این آلیاژ به صورتی است که در عناصر تشکیل دهنده آن مقدار کمی کربن وجود دارد. به این محصول ورق نرم نیز گفته می شود و بیشترین کاربرد آن در صنعت ساخت و ساز و برای ساخت پروفیل باز و بسته است.

لازم به ذکر است این محصول به سبب خاصیت جوش پذیری و مقاومتی که دارد، بیشتر در مصارف عمومی تر مورد استفاده قرار می گیرد. با این وجود برای ساخت سایر ورق های فولادی نیز از ورق سیاه معمولی ST37 استفاده می کنند.

ورق ST52

مهم ترین گرید صنعتی اکسین، با نام ST52 شناخته می شود و بر خلاف شیت های ST37 با نام ورق سخت معرفی می گردد. همچنین وزن سبکی دارد؛ به همین دلیل در سازه ساختمان ها از آن استفاده می شود. جالب است بدانید آلیاژ ST52 از استحکام بسیار بالایی نیز برخوردار می باشد.

جالب است بدانید گرید صنعتی اکسین نیز از فولادهای کم کربن ساخته می شود، اما درصد کربن آن نسبت به برخی از گریدهای گرم بیشتر بوده و وجود سایر عناصر آلیاژی به مقدار بیشتر در ترکیبات آن سبب شده تا قابلیت تحمل وزن بیشتری داشته باشد و کاربردهای صنعتی تری را به خود اختصاص دهد.

ورق A517

آلیاژ A517 که توسط کارخانه اکسین خوزستان عرضه می گردد، به تنهایی دارای گریدهای مختلف می باشد که با نام های A517-B یا A517GrB شناخته می شود. این محصول از جمله آلیاژهای آتشخوار یا مخزنی بوده که از ترکیب شیمیایی متوسط 0.18% کربن، 0.87% منگنز، 0.25% سیلیسیوم، کمتر از 0.35% فسفر و 0.35% گوگرد تشکیل شده است. منظور از ورق آهن آتش خوار محصولاتی هستند که  مقاومت ویژه ای در برابر آتش و حرارت داشته و به همین دلیل در صنعت پتروشیمی به کار برده می شوند.

ورق A283

این محصول نیز دارای چهار گرید با خواص متفاوت می باشد که با نام های A، B، C، D شناخته می شوند و مهم ترین تفاوت آن ها در میزان کربن به کار رفته در هر کدام می باشد. همان طور که می دانید میزان کربن بیشتر در یک آلیاژ سبب افزایش سختی آن می شود و از این رو برای انجام عملیات های حرارتی مناسب است.

معمولاً گرید C در بین چهار کیفیت دیگر مقاومت ویژه ای در فشارهای بالا دارد و ترکیب شیمیایی و خواص آن بسیار شبیه به گرید A36 می باشد. بیشترین کاربرد این آلیاژ در ساخت مخازن تحت فشار، دیگ های بخار، مخازن حمل و جابجایی، ساخت تانکرها و بویلرها است.

آلیاژ  A285

آلیاژ ASTM A285 از جمله محصولات فولاد ساده کربنی است که برای تجهیزات مخازن تحت فشار جوش داده می شود. این محصول نیز از جمله آلیاژهای آتش خوار به شمار می آید و مقاومت کششی آن از 310 تا 515 مگاپاسکال است.

ورق 34CrMo4

یکی دیگر از فولادهای آلیاژی که به دارا بودن استحکام بالا و قابلیت ضد سایش شهرت دارد، فولاد 34CRMO4 می باشد. این فولاد برای مصارفی که نیاز به استحکام بالا و مقاومت در برابر سایش نیاز است، مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این مشخصات، فولاد 34CRMO4 مقداری چقرمگی به خصوص در دماهای پایین را به خود اختصاص می دهد.

آلیاژ s355

ورق S355JR از دیگر آلیاژ های کربنی است که زیر مجموعه ورق سیاه به شمار می آید. ورق فولادی S355JR دارای طیف گسترده ای از کاربردها در ساخت و ساز، متالورژی، مهندسی سنگین و حمل و نقل، ماشین و ابزار، مهندسی برق و صنایع پل سازی است. این آلیاژ به همراه آلیاژ S335 بسیار مقاوم در برابر خوردگی اتمسفری هستند.

آلیاژ API15L_X60، 65 و 70

به طور کلی لوله های آتش خوار باید توانایی تحمل فشار و حرارت های بالا را داشته باشند تا برای کاربردهای مختلف از جمله حمل مایعات و گاز ها با دماهای خیلی بالا مناسب باشند. این لوله ها دارای گریدهای مختلفی دارند که مهم ترین آن ها تحت استاندارد API در سه نوع API15L-X60، 65 و 70 معرفی می شوند.

 هر کدام از این کیفیت ها یک سری ترکیبات شیمیایی را به خود اختصاص می دهند و بر اساس آن کاربردهای مختلفی را به خود اختصاص می دهند. به طور مثال لوله آتشخوار APL 5L X52 شامل ترکیبات شیمیایی %1.65 منگنز، %0.45 سیلیسیوم، %0.16 کربن،  %0.02 فسفر، %0.01 گوگرد، %0.07 وانادیوم، %0.05 نوبیدیوم و %0.04 تیتانیوم می باشد. میزان عنصر منگنز سه آلیاژ 60، 65 و 70 به 2 درصد نیز می رسد.

آلیاژ P460NL1

این گرید نیز برای ساخت مخازن حمل گاز مایع به کار می رود و نام آن در مجموعه فولاد مبارکه اصفهان P460NJ می باشد. همچنین از نظر کیفیت، مجموعه فولاد مبارکه یک سری از محصولات را تا گرید مشخصی تولید می نماید؛ در صورتی که ممکن است همان گریدها به راحتی در کارخانه اکسین تولید شوند.

کاربرد ورق سیاه اکسین

با وجود توضیحات و شرح صحبت هایی که تا به اینجا مطلب به آن ها اشاره کردیم، می توانید گستردگی کاربرد ورق سیاه اکسین را حدس بزنید. این محصولات به سبب دارا بودن ویژگی های خاص و کیفیت بالا کاربردهای بسیاری را در صنایع مختلف به خصوص موارد مهم و صنعتی به خود اختصاص می دهند.

به طور مثال برای تولید برخی از لوله هایی که در جهت انتقال گازهای سمی، ترش و شیرین مورد استفاده قرار می گیرند، در چند سال گذشته، از ورق های سیاه و آلیاژی وارداتی استفاده می شد؛ در صورتی که امروزه تولید این لوله ها به وسیله ورق های آلیاژی صورت می گیرد که در کارخانه اکسین تولید می گردند. این ورق ها از شرکت اکسین به مجموعه نورد و لوله اهواز منتقل شده و در آنجا عملیات جوش کاری و ساخت لوله انجام می شود.

سایر مصارف ورق های سیاه اکسین در صنایعی مانند پتروشیمی، ساخت ماشین آلات صنعتی، لوله سازی، سازه های سنگین ساختمانی، سدسازی، پل سازی، ساخت برج های مرتفع، ساخت دستگاه های صنعتی، پروفیل سازی، تجهیزات و قطعات جاده سازی، شهرسازی و ... می باشد.

البته همان طور که اشاره شد، اسلب اولیه مورد نیاز ورق های اکسین از شرکت های اسلب سازی و مجموعه هایی مانند فولاد مبارکه اصفهان تأمین می شود؛ زیرا فولاد مبارکه تنها تولیدکننده ای است که چرخه تولید انواع ورق های فولادی از استخراج سنگ آهن تا تولید ورق های سیاه، روغنی و ... در آن انجام می شود. قیمت ورق سیاه فولاد مبارکه اصفهان نیز به نوعی تعیین کننده نرخ سایر ورق های سیاه تولید شده در کشور به شمار می آید و جدا از نوسانات بازار تأثیرات به سزایی در این موضوع دارد.

استاندارد ورق اکسین

گریدهایی که توسط این مجموعه تولید می شود، مطابق با استانداردهای بین المللی و روش های روز بوده و کاربرد آن ها نیز در صنعت رفته رفته افزایش یافته است. استاندارد تولید این محصول BS EN 10025 است. این مجموعه فولادهای گرم را از ضخامت 1/5 تا 16 میلی متر تولید می کند که مناسب برای انواع کاربردهای ساختمانی است.

همچنین بهتر است بدانید استاندارد های ورق اکسین بر اساس مدیریت کیفیت، زیست محیطی، ایمنی و بهداشت حرفه ای و انطباق محصول با با الزامات ایمنی و سلامتی اتحادیه اروپا می باشند. هر کدام از این استانداردها ویژگی ها و مزیت های متفاوتی را برای هر کدام از گریدهای محصولات گرم اکسین ایجاد می کنند و وجود آن ها اعتبار این مجموعه به شمار می آید.

تفاوت ورق اکسین با سایر کارخانه ها

علت تفاوت تولیدکنندگان ورق سیاه در کشور، به سبب تمایز در مواد اولیه، سهمیه هر کارخانه، نقدینگی و طرح های توسعه، دستگاه ها و تجهیزات مورد نیاز برای تولید گریدهای مختلف، مشکلات تأمین برق و ... می باشد. حال قصد بررسی تفاوت ورق اکسین با سایر کارخانجات تولیدکننده ورق سیاه را داریم که شامل چند مورد اصلی است:

• شرکت اکسین تولیدکننده برتر ورق های سیاه ضخیم بار در کشور به شمار می آید و تنها کارخانه ای است که این فلزات را تا ضخامت 100 میلی متری تولید می کند.
• کیفیت سطح محصولات این مجموعه در مقایسه با سایر تولیدکنندگان بسیار بالا بوده و تقریباً با شرکت فولاد مبارکه اصفهان برابری می کند.
• تمامی فولادهای آلیاژی و صنعتی با بهترین کیفیت سطح و ساختار در کارخانه اکسین تولید می شوند؛ در صورتی که بسیاری از تولیدکنندگان تنها ورق سیاه را در دو گرید اصلی معمولی st37 و صنعتی st52 تولید و عرضه می کنند.
• قیمت ورق اکسین در مقایسه با سایر کارخانجات ورق سیاه، بالاتر بوده و این موضوع به سبب بهره مندی این مجموعه از دستگاه ها و تجهیزات مدرن و خارجی می باشد.
• محصولات گرم یا سیاه در اکثر کارخانجات، به خصوص تولیدکنندگان شیت های نازک بار، به صورت رول عرضه می شوند؛ در صورتی که شرکت اکسین این فلزات را به شکل شیت های فابریک با طول و عرض مشخص عرضه می کند.

حتما بخوانید:تفاوت ورق اکسین و کاویان

راهنمای خرید ورق اکسین

روش های مختلفی برای خرید شیت های فابریک اکسین وجود دارد که شامل وب سایت بورس کالا، شرکت های کارگذاری، بازار آزاد آهن آلات و شرکت های بازرگانی می باشند. پیشنهاد می شود خرید این فلزات را از یک مرکز معتبر و تخصصی در زمینه فروش ورق های فولادی انجام دهید.

همچنین ابتدا کاربرد نهایی و ابعاد مد نظر خود را مشخص کنید تا کارشناس فروش مربوطه پس از بررسی مشخصات نهایی، گرید متناسب با کاربرد و ابعاد را به شما معرفی کند. با این وجود می توانید انتظار یک خرید بهینه با طول عمر بالا برای ورق های سیاه اکسین را داشته باشید.

جمع بندی

ورق اکسین همان ورق گرم یا به اصطلاح بازار سیاه است که در ابعاد و ضخامت های مختلف به شکل شیت های فابریک تولید و عرضه می شود. این محصول با ورق ضخیم بار کاویان نیز بسیار مقایسه می شود و چندین گرید دارد. شرکت آهن اینفو به عنوان مرجع تخصصی تأمین و عرضه انواع محصولات فولادی در استان اصفهان بوده که همواره در تلاش برای ارائه بهترین کیفیت محصولات این مجموعه همراه با بهترین قیمت است.

از کاربردهای محصولات این مجموعه می توان به صنایع عظیم و صنعتی از جمله تجهیزات دریایی، کشتی سازی، خطوط انتقال نفت و گاز، صنعت پتروشیمی، ساخت دیگ بخار، مبدل های حرارتی و ... اشاره کرد. با این وجود برای داشتن تجربه یک خرید مطمئن و اطلاع از نرخ ورق اکسین می توانید با کارشناسان فروش آهن اینفو تماس گرفته یا به صفحه جداول قیمت وب سایت این مجموعه مراجعه نمایید.